Fijne Kerstdagen en alvast een geweldig 2016!
Hier nog wat leesvoer uit de Telegraaf:
DONDERDAG 24 DECEMBER 2015
Farmareuzen steeds groter
Miljardenspel van overnames in farmaceutische sector
door Sonny Duijn en Thijs Rosken
Farmaceuten smeten in 2015 met geld om overnames te doen en te fuseren. En deze golf is nog lang niet ten einde, voorspellen experts.
De New Yorkse farmaciereus Pfizer werd eind november marktleider door de aankoop van het Ierse Allergan, dat vooral bekend is als botoxproducent. De overname heeft een waarde van $160 miljard en is daarmee een van de vijf grootste overnames ooit gedaan.
Het beloofde al het hele jaar een recordjaar te worden qua overnames en fusies in de geneesmiddelenindustrie en de grootste overname in de farmacie ooit in eind november kwam daar nog eens bovenop.
RECORD
Ter illustratie, het vorige recordjaar 2014 was goed voor $212 miljard aan fusies en overnames. Dit jaar zal dit totaalbedrag ruimschoots overschreden worden.En de deals zijn nu niet alleen groter, het zijn er ook meer.
Een fabrikant die de ene week jager is, kan de week erna een prooi zijn. Allergan was bijvoorbeeld tot nu toe de grootste aankoper dit jaar en besteedde in 2015 113 mijard aan fusies en overnames.
NEDERLANDSE BIOTECH
Ook Nederlandse fabrikanten worden verleid door de grote geldstroom in de farmacie. Vooral kleine biotechbedrijfjes worden ver voordat ze een geneesmiddel op de markt hebben opgeslokt door grote farmaceuten uit met name de VS. Zo werd ook door Pfizer in mei $600 miljoen betaald voor AM-Pharma, een bedrijfje in Bunnik met 14 medewerkers en 'slechts' €10 miljoen eigen vermogen.
In september betaalde Amgen fors voor Dezima Pharma, dat cholesterolverlagers maakt. Het overnamebedrag kan oplopen tot $1,4 miljard. Dan is er nog het Britse AstraZeneca dat 17 december bekend maakte $4 miljard over te hebben voor het Amerikaans-Nederlandse biotechbedrijf Acerta Pharma, dat een leukemiemedicijn maakt.
MACHTSSPEL
Buiten de lage rente zijn er ook branchespecifieke redenen voor deze acquisitiedrift. „Grote farmaceuten vrezen achter te blijven bij de rest”, duidt analist Najiv Malik van Cendos Securities. „Een groot wereldwijd marktaandeel is cruciaal. Als de concurrenten groeien, moet je mee. Zo krijg je meer macht aan de onderhandelingstafel bij het vermarkten van medicijnen.”
Verzekeraars onderhandelen namelijk steeds scherper en proberen kortingen te bedienen. Die trend is in Nederland te zien, net als in Amerika. „De grootste verzekeraars van de VS dwingen korting af en de enige farmaceuten die dat aankunnen, zijn de marktleiders”, duidt specialist Frank Raaphorst van Rabobank.
MEDICIJNENPIJPLIJN
Ook doen fabrikanten overnames om de pijplijn te vullen. Sinds 2010 lopen veel belangrijke patenten op medicijnen af en dat betekent moordende concurrentie met generieke (gekopieerde) medicijnen. Dat maakt het snel ontwikkelen van nieuwe medicijnen cruciaal.
Het overnemen van een biotechbedrijf is daarbij aantrekkelijk. „Als een patent op een medicijn afloopt, zal dat product niet meer zoveel opleveren als voorheen. Nieuwe succesverhalen moeten dat gat opvullen”, aldus Raaphorst.
BESCHERMING
Ook een ander fusiegevecht vond ik Nederland plaats. Het Amerikaanse Mylan, de grootste fabrikant van generieke (merkloze) geneesmiddelen, vestigde zich in 2014 statutair in Nederland, onder meer om zich te wapenen tegen overnames.
De structuur van de stichting voor preferente aandeelhouders die KPN uit de armen van de Mexicaan Carlos Slim hield, wilde Mylan ook gebruiken om het Israëlische Teva te weren. Met succes, Teva deed drie keer een bod van tientallen miljarden, maar zocht z'n heil uiteindelijk bij andere prooien.
MINDER BELASTING
Ook belastingontwijking speelt een rol in de overnamehype. Grote farmaceuten kopen een andere fabrikant met vestiging in Ierland (zoals Pfizer, dat met de overname van Allergan en verplaatsing naar Ierland z'n belastingvoet ziet dalen van 25% naar 17%) of Nederland, die worden gekwalificeerd als ’fiscaal gunstig’.
Volgens Raaphorst worden toezichthouders wel steeds strenger en is er in de VS regelgeving gekomen die het vooral grote farmaceuten moeilijk maakt om deals te maken waarmee ze zich verplaatsen naar landen met een gunstiger belastingklimaat.
HIJGERIG
Volgens analist Alex Morozov van Morningstar is het maar de vraag of de overnamegolf aan het einde van de rit gunstig blijkt voor de betrokken bedrijven. „Alleen de aandeelhouders van de prooi profiteren. Meestal zijn de opgekochte bedrijven te hoog geprijsd. Zo creëert de overname geen waarde, maar kost die alleen maar geld. Vaak is de synergie tussen de farmaceuten lastig aan te tonen.”
Dat er toch zoveel overnames komen, komt door hijgerige managementteams, zegt Morosov. „Ze willen actief zijn en goede sier maken met een mooie aankoop.”
GROOTSTE OOIT
Morosov denkt dat de overnamehype nog wel even aanhoudt omdat de grote farmaciebedrijven dik in het geld zitten en er nog genoeg interessante biotechbedrijven zijn om op te kopen.
Morosov wachtte al het hele jaar op de grootste overname ooit. „Pfizer is het Zwitserse Novartis en het Amerikaanse Johnson & Johnson voorbijgegaan en de grootste farmaceut ter wereld geworden. Het Bunnikse AM-Pharma, dat zich richt op acuut nierfalen, was dan slechts een voorafje