deel 2
‘Als de omstandigheden moeilijker worden, moeten bedrijven scherpere keuzes maken. En dus kiezen bestuurders meer en meer voor activiteiten waar hun bedrijf echt goed in is’
Marijn Dekkers, voormalig topman Duitse Bayer
'Als de omstandigheden moeilijker worden, moeten bedrijven scherpere keuzes maken', zegt Dekkers. 'En dus kiezen bestuurders meer en meer voor activiteiten waar hun bedrijf echt goed in is. Waar de kansen op succes zo groot mogelijk zijn.'
Kiezen betekent voor veel farmabedrijven dat ze inzetten op medicijnen tegen kanker. Dat is in ieder geval het verhaal van MSD. Het Amerikaanse concern investeert miljarden dollars in onderzoek, onder meer naar nieuwe toepassingen voor zijn medicijn Keytruda, dat bij de bestrijding van steeds meer vormen van kanker wordt ingezet. Het middel is afgelopen jaren uitgegroeid tot hét grote succesverhaal in de farmaceutische industrie.
Kankermedicijnen mogen geld kosten
Andere farmabedrijven kunnen niet achterblijven. Als ze zelf geen veelbelovende kankermedicijnen in ontwikkeling hebben, zien ze zich gedwongen biotechbedrijven met experimentele middelen op te kopen. Ze betalen torenhoge prijzen. Om bij Sanofi als voorbeeld te blijven: dat kocht vier maanden geleden het Amerikaanse biotechbedrijf Synthorx voor €2,3 mrd. Die prijs was ruim het dubbele van de beurswaarde van Synthorx.
Investeren in medicijnen tegen kanker is volgers Dekkers een logische keuze, omdat farmabedrijven voor deze geneesmiddelen nog wel aantrekkelijke prijzen kunnen vragen. 'Bij kanker is het toch heel moeilijk om tegen een patiënt te zeggen: dit medicijn kun je niet krijgen. In sommige landen doen ze het, maar het ligt heel moeilijk. Daarom zijn de meeste landen nog wel bereid om geld uit te geven aan medicijnen tegen kanker.'
Wetenschappelijke vooruitgang
Investeren in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe medicijnen tegen kanker loont nog om een tweede reden, namelijk dat er veel nieuwe wetenschappelijke inzichten zijn. Daardoor zijn farmabedrijven er afgelopen jaren in geslaagd betere medicijnen tegen kanker op de markt te brengen. Als ze echt beter zijn, mogen ze vaak ook wat kosten.
Topman Vas Narasimhan van Novartis - het grootste farmabedrijf ter wereld - legde eind vorig jaar tijdens een bezoek aan Nederland net weer een ander accent. Novartis is te groot om al zijn kaarten op kanker te zetten, maar het bedrijf heeft onder zijn nieuwe topman wel veel meer focus aangebracht. Alles is gericht op innovatieve therapieën die patiënten uitzicht bieden op echte vooruitgang.
Puur medicijnen
'We zijn een puur medicijnenbedrijf geworden', aldus Narasimhan bij de opening van een nieuw Novartis-kantoor in Amsterdam. Sinds zijn aantreden in de tweede helft van 2017 kocht en verkocht Narasimhan voor $70 mrd aan dochterbedrijven. Zo moest het grote contactlenzenbedrijf Alcon op eigen kracht verder. In contactlenzen kon Novartis het verschil niet maken.
Ook MSD gaat het begrip 'kernactiviteiten' scherper formuleren. De toekomst van het grote farmaconcern ligt niet in anticonceptie, een terrein waar weinig eer valt te behalen met productverbetering. 'Als MSD toch niet meer investeert in de R&D voor deze activiteiten dan kunnen ze de waarde nu beter verzilveren', zegt Dekkers.
De ironie van Organon
Gelukkig hebben veel oud-Organon-managers niet het gevoel dat hun bedrijf nu wordt afgedankt. Integendeel, zegt Hans Schikan. 'Onze appgroep van oud-Organon-medewerkers ontplofte toen MSD bekendmaakte dat het nieuwe bedrijf de naam Organon krijgt. Wat overheerste, was een gevoel van trots.'
Fijntjes wijst Schikan erop dat MSD alleen kan kiezen voor een focus op kanker dankzij Organon. Want het succesverhaal van het kankermedicijn Keytruda begon ooit bij Organon. Ironisch genoeg werd de werkzame stof bij het Nederlandse bedrijf uitgevonden. Dat biedt hoop. Als het nieuwe Organon & Co straks zijn eigen keuzes kan maken, zijn grote verrassingen mogelijk.