Ongekend olieakkoord moet de wereld redden van een vloedgolf aan ruwe olie
Na twee dagen van zenuwslopende onderhandelingen lijkt er een ongekend akkoord over het aanbod van ruwe olie in de maak. Bijna alle grote olieproducenten op de wereld zouden beloven de eigen oliekranen dicht te draaien, om te voorkomen dat de wereld verdrinkt in ruwe olie.
Bij het ter perse gaan van het FD, leek een historische afspraak over de olieproductie dichtbij. De Verenigde Staten, Rusland, Saoedi-Arabië en een reeks aan andere olielanden zouden gezamenlijk 15 miljoen vaten ruwe olie per dag van de markt af willen halen. Vrijdagavond laat was er nog geen definitief akkoord.
Vraag weggevallen
Een drastische productiebeperking is hard nodig, want door de coronacrisis is in één klap een groot gedeelte van de vraag naar de belangrijkste grondstof ter wereld weggevallen.
Vliegtuigen staan aan de grond, een groot deel van de bevolking werkt thuis. Met de huidige productieniveau's lopen de opslagtanks wereldwijd snel vol. De olieprijs is gekelderd, en miljoenen banen in de olie-industrie staan op de tocht. Een lage olieprijs is normaal gesproken prettig voor consumenten, maar door corona profiteert bijna niemand en krijgen de olieproducerende landen hun begrotingen niet rond.
Verenigde Staten
Voor het eerst in de geschiedenis zouden ook de Verenigde Staten mee kunnen gaan doen aan een productiebeperking. Het was de Amerikaanse president Donald Trump die Rusland en Saoedi-Arabië deze week terug naar de onderhandelingstafel dwong. Deze twee landen lieten slechts een maand geleden hun jarenlange afspraken over het beperken van de productie los en ontketenden een prijzenoorlog.
Dat zorgde voor extra aanbod op de oliemarkt en kelderende prijzen. Maar de echte klap komt van de coronacrisis, die de olie-industrie volledig op zijn kop zet. President Trump was altijd een tegenstander van productiebeperkingen en vóór lage olieprijzen. Nu wordt het zelfs Trump te gortig. Met de huidige olieprijzen komt het voortbestaan van de Amerikaanse schalieolie-industrie in gevaar. Die oliebedrijven zitten vooral in staten waar traditioneel Republikeins wordt gestemd, zoals Texas.
Productiebeperking
Rusland, Saoedi-Arabië en een reeks bondgenoten zouden de productie met tien miljoen vaten per dag gaan beperken. De andere vijf miljoen vaten moeten dan van de Verenigde Staten, Canada, Noorwegen en enkele kleinere olielanden komen. Vrijdag werd hierover vergaderd in de G20, het forum van de economisch gezien grootste landen ter wereld.
Opvallend is de ook de rol van het Internationaal Energieagentschap (IEA). Deze organisatie van hoofdzakelijk olie-importerende landen is na de oliecrisis in de jaren 70 opgericht om olietekorten op te vangen.
IEA-directeur Fatih Birol hamerde er de afgelopen dagen op dat het tegengaan van de vloedgolf aan ruwe olie ook in het belang is van de landen die geen olie produceren. De wereldwijde olie-industrie en alles wat daarbij hoort is namelijk geen machine die eenvoudig kan worden aan- of uitgezet. Raffinaderijen weer opstarten kan weken duren, en als deze situatie lang aanhoudt zullen veel bedrijven failliet gaan.
Is het genoeg?
De vraag is of zelfs deze ongekende deal genoeg zal zijn om een systeemschok in de olie-industrie tegen te gaan. Het equivalent van 15 miljoen vaten per dag (een olievat bevat 159 liter) is een enorme hoeveelheid olie, grofweg 15% van het wereldwijde aanbod voor de coronacrisis. Maar zelfs deze enorme hoeveelheid weegt niet op tegen de vraaguitval. Die wordt nu al op 30 miljoen vaten per dag geschat.
'Het ongeluk op de oliemarkt is zich nu al aan het voltrekken, en zelfs een enorme productiebeperking kan dat niet tegenhouden', zegt Paul Horsnell, grondstoffenanalist bij de Britse bank Standard Chartered. 'Een productiebeperking kan ons hooguit helpen herstellen van het ongeluk.'
Olieprijs omlaag
Ook Hans van Cleef, energie-econoom bij ABN Amro, is sceptisch. 'De vraaguitval is gewoon te groot. En een productiebeperking afspreken is één ding, je er aan houden is een tweede. Met name Rusland heeft een slechte reputatie op dit gebied.'
De voornaamste markten voor de handel in termijncontracten op ruwe olie waren op Goede Vrijdag gesloten. De onderhandelingen over een productiebeperking begonnen donderdag al, waarbij het getal van 15 miljoen vaten ook al rondzong. De markten reageerden negatief: Brent-olie werd 4% goedkoper ten opzichte van woensdag, op $31,48 per vat. Een vat Amerikaanse olie (West Texas Intermediate ofwel WTI) zakte zelfs 9% in prijs, naar $22,76. Zondagavond gaan de markten weer open, en kunnen handelaren voor het eerst reageren.
Als er dan nog steeds geen akkoord ligt, worden forse prijsdalingen verwacht. Terwijl de olieprijs al op historisch lage niveaus staat. Begin januari kostte een vat Brent-olie nog bijna $70.
Bron: fd