Aandelenbeurzen krijgen flinke klappen: ‘Er worden steeds meer renteverhogingen door de Fed verwacht’
De aandelenbeurzen krijgen wereldwijd flinke klappen. Dat ligt vooral aan Jerome Powell, de voorzitter van de Fed, de Amerikaanse centrale bank.
25 jan 22
Vooral maandag ging het even hard omlaag. Inmiddels is er bij veel beurzen officieel sprake van een correctie, een koersdaling van minstens 10 procent ten opzichte van de hoogste stand.
En dat is even wennen voor beleggers, want de koersen leken al jaren alleen maar te kunnen stijgen, afgezien van de dip toen corona uitbrak. De reden voor die aanhoudende stijging was het beleid van de centrale banken wereldwijd. Die hielden de rente laag en overspoelden de markten met goedkoop geld.
Feitelijk was dat beleid sinds de kredietcrisis in 2008. Door de rente laag te houden maakten de centrale banken geld lenen goedkoop. Dat moest de kredietverstrekking stimuleren en daarmee de economische groei. Als extra brandstof op het vuurtje kochten centrale banken voor duizenden miljarden aan leningen op, van staatsleningen tot bedrijfsobligaties. Dat drukte de rente nog wat extra en zorgde voor nog meer bijna gratis geld.
Stijgen
Veel van dat geld vond zijn weg naar de beurs. Door de lage rente leverde spaargeld niets op en stapten particulieren in aandelen, met stijgende koersen als gevolg. Bedrijven zagen hun winsten stijgen en besteedden die overwinsten deels aan het opkopen van eigen aandelen, waardoor de koersen nog verder stegen.
Dat beleid leidde in november vorig jaar tot de hoogste beursstanden ooit in de geschiedenis. Ook de Amsterdamse beurs bereikte toen een historisch record. Maar sinds die tijd gaat het achteruit. ,,Er is heel veel angst in de markt gekomen’’, zegt Corné van Zeijl, fondsbeheerder bij vermogensbeheerder Actiam. ,,Er worden steeds meer renteverhogingen door de Fed, de Amerikaanse centrale bank, verwacht.’’
En die stijgende rente is de verklaring achter de recente koersval van aandelen wereldwijd. Net zoals de lage rente de koersen van aandelen opstuwde, zorgt de hogere rente voor dalende koersen.
Maar dat is geen reden voor paniek, meent Ralph Wessels, hoofd beleggingsstrategie bij MeesPierson. ,,Eigenlijk gaan we terug naar normaal. In het verleden was een koerscorrectie van 10 tot 15 procent een of twee keer per jaar normaal. Maar dat zijn we niet meer gewend.’’
Wessels wijst ook op de Fed als oorzaak. ,,In december nog zei Fed-voorzitter Jerome Powell dat de rente niet verhoogd zou worden. Nu wordt rekening gehouden met vier renteverhogingen dit jaar.’’
Hoge en hardnekkige inflatie
De draai van de Fed wordt weer veroorzaakt door de hoge en hardnekkige inflatie. In de VS leidt die al tot flinke loonstijgingen. En die kunnen weer zorgen voor hogere prijzen, waarna de lonen verder gaan stijgen. Die zogenoemde loon-prijsspiraal kan tot ongecontroleerde inflatie leiden. De inflatie onder controle houden behoort tot het takenpakket van de centrale banken, de beurskoersen op peil houden niet. Dus stijgt de rente als de centrale banken dat nodig achten.
Van Zeijl wijst erop dat lang niet alle aandelen getroffen worden door forse koersdalingen. ,,De klappen vallen vooral in de hoek van de technologie-aandelen. En dan met name bij de aandelen die hard in waarde zijn gestegen, maar weinig winst maken.’’
Onderuit
Juist die techaandelen waren de grote winnaars tijdens de coronapandemie. Nu de stijgende rente aandelen minder aantrekkelijk maakt, gaan zij ook als eerste onderuit. Andere aandelen, van meer traditionele bedrijven als Shell, doen het nog steeds goed.
De vraag is hoe de beurzen zich gaan ontwikkelen. Zet de daling door of hebben we het ergste wel gehad? Van Zeijl denkt dat veel zal afhangen van de speech die Powell vanavond geeft. ,,Als hij hint op meer of snellere renteverhogingen, kan de beurs verder naar beneden gaan.’’
Wessels blijft positief over aandelen. ,,De winstgroei van bedrijven is gezond en de economische groei in Europa en China blijft goed. En de Europese Centrale Bank blijft de economie stimuleren.’’
----------
Die inflatie blijft toch een dingetje.