Farmacie lonkt naar biotech
DEALS DANKZIJ LEGE PIJPLIJN
door SONNY DUIJN
AMSTERDAM – Alle ogen waren deze week gericht op de fiscal cliff, maar de farmacie worstelt sinds 2010 met een ander ravijn: de patent cliff. Patenten op belangrijke geneesmiddelen lopen af en moordende onderlinge concurrentie met goedkope, nagemaakte medicijnen verslindt de marges. Om een sterke pijplijn te houden, kunnen farmaceuten zich wenden tot biotechbedrijven. Die ruiken hun kans om de kas én hun imago te spekken.
€20,1 miljard. Dat duizelingwekkende bedrag legde de Franse farmaciegigant Sanofi op tafel om het Amerikaanse biotechbedrijf Genzyme over te nemen. Sinds 2009 zijn deals tussen farmaconcerns en biotechbedrijven enorm populair geworden, en volgens marktexperts heeft dit alles met de patent cliff te maken. Het verlies van exclusiviteit voor belangrijke medicijnen zet druk op de marges. Specialisten zien dé oplossing in het kopen van biotechbedrijven: farmaciereuzen verschaffen zich zo een pijplijn met nieuwe middelen. De innovatie in de farmacie laat immers te wensen over.
Een verademing voor de biotech, dat in ons land met een imagoprobleem kampt. Veel beleggers schatten het bezit van aandelen van een fonds als Pharming op dezelfde waarde als een casinobezoek.
Het risico wordt vergroot omdat in de biotech kosten voor de baten uitgaan. Voordat een medicijn op de markt komt, moet er eerst een lange ontwikkelings- en testfase worden doorlopen die soms wel vijftien jaar duurt en waarbij de strenger geworden toezichthouders elk moment het licht op rood kunnen zetten. Zo duurt het lang voordat geld kan worden verdiend.
Maar dat is niet de enige reden waarom biotech niet populair is in ons land. Volgens topman Onno van de Stolpe van het Belgisch-Nederlandse Galapagos wordt er te weinig geld in de sector gestoken door de overheid. „Daarom kunnen biotechbedrijven in Nederland moeilijker tot bloei komen dan in België. Maar samenwerking door grote farmaceuten doet het imago goed.”
Hij kan het weten. Galapagos sloot een contract met farmaciereus Abbott om een medicijn dat helpt bij de behandeling van auto-immuunziekten als reuma. Na het zetten van de krabbels kon Galapagos direct cashen: $150 miljoen. Als het medicijn de volgende testperiode doorstaat betaalt Abbot nog eens $200 miljoen voor de licentie. Abbott verzorgt de rest van het traject, waarbij succesbetalingen en royalty’s op de verkoop van het medicijn voor Galapagos lonken.
„De interesse van grote farmaceuten in biotech is van de laatste jaren, maar nu groter dan ooit”, volgens Van de Stolpe. „We zijn de samenwerking met Abbott aangegaan, maar er waren nog zo’n acht partijen die interesse toonden.”
Biotechbedrijf Genmab is genoteerd in Kopenhagen, maar doet in Nederland research. Het bedrijf heeft onderzoek- en ontwikkelingsbanden met de farmareuzen GlaxoSmithKline uit Groot-Brittannië en Johnson & Johnson uit de VS, beide tevens aandeelhouder. Volgens topman Jan van de Winkel worden behandelingen steeds meer op individuele patiënten gericht. Over grofweg twintig jaar verwacht hij voor nagenoeg iedere kankerpatiënt een individuele behandeling. „Hierdoor zal voor de biotech veel meer geld te verdienen zijn. Het wordt steeds meer een tailormademarkt.”
Het Deense bedrijf maakt voor de ontwikkeling van geneesmiddelen tegen kanker menselijke antilichamen. Van de Winkel: „Antilichamen richten zich selectief op moleculen die betrokken zijn bij ziekte. De markt voor behandeling met antilichaamtherapieën zal stijgen naar $65 miljard in 2016, verwacht ik.”
Dé trend voor de toekomst is bepaling van unieke fouten of veranderingen in het dna van tumoren van individuele patienten met behulp van sequencing . Dit is een peperdure toevoeging bij een behandeling. Binnen het dna van kwaadaardige cellen wordt daarbij exact de volgorde van de bouwstenen (nucleotides, de genetische informatiedragers) bepaald. Aan de hand van veranderingen in dna kan gesteld wat mis is in de kwaadaardige cellen, en kan met gerichte geneesmiddelen de ziekte worden aangepakt. „We willen zo van kanker een chronische ziekte te maken, waarmee patiënten nog jaren kunnen leven. Een uitgelezen kans voor de biotech en de farmacie”, aldus de Genmab-topman.