Nog even een samenvatting uit het FD voor eenieder die niet meer precies weet waar het bij Gala over gaat en alleen over Turbo's en opties kan praten:
De vijf troefkaarten van farmapionier Galapagos
Kan biotechbedrijf Galapagos uitgroeien tot een zelfstandig farmaconcern? Dat niet alleen nieuwe medicijnen ontwikkelt maar ook zelf verkoopt? Het zou voor Europa een unicum zijn. Tot nu toe zijn alleen Amerikaanse biotechbedrijven als Celgene en Amgen erin geslaagd hun eigen medicijnen langdurig en met succes op de markt te brengen.
Donderdag presenteert Galapagos, dat twee jaar geleden in de AEX-index werd opgenomen, zijn jaarcijfers. Veel verrassingen worden daar niet bij verwacht, zeker nu Galapagos niet van plan lijkt zijn grote hoeveelheid kasgeld (ruim €1 mrd) in te zetten voor een acquisitie. Vele malen belangrijker zijn de Afgelopen jaar is duidelijk geworden dat Galapagos vooral vertrouwt op zijn eigen 'pijplijn' met medicijnen-in-ontwikkeling. Dat is niet zo gek. De onderneming voert dit jaar liefst 22 testprogramma's uit waarbij geneesmiddelen bij patiënten worden getest - uitzonderlijk veel voor een Europees biotechbedrijf.
Galapagos zoekt bescherming tegen overname
De breedte van de medicijnontwikkeling sterkt het zelfvertrouwen van Galapagos en vooral van zijn bestuursvoorzitter Onno van de Stolpe. 'Tien jaar geleden werd ik uitgelachen toen ik zei dat we het grootste biotechbedrijf van Europa wilden worden', aldus de topman onlangs op een nieuwjaarsfeestje in Leiden. 'Maar we zijn goed op weg. Wie naar onze pijplijn kijkt, ziet dat we bezig zijn het nieuwe Celgene te worden.'
Hoe ziet die ontwikkeling er eigenlijk uit, voor welke ziektes werkt Galapagos aan nieuwe geneesmiddelen? Een overzicht van de vijf belangrijkste programma's.
1. Reuma en andere ontstekingsziekten
Veruit het belangrijkste kandidaatsmedicijn van Galapagos is filgotinib. Het middel is in eerste instantie bestemd voor patiënten met reuma. Maar filgotinib zou ook geschikt kunnen zijn voor de bestrijding van allerlei andere ontstekingsziekten, waaronder de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa (CU). Het gaat om een gigantische markt: in de top 10 van best verkochte medicijnen ter wereld staan maar liefst drie ontstekingsremmers die veel door reumapatiënten worden gebruikt.
Een handvol bedrijven, waaronder Galapagos, is vergevorderd met de ontwikkeling van een nieuwe generatie medicijnen, zogenoemde 'Jak-inhibitors'. De nieuwe middelen zijn naar verwachting effectiever, makkelijker in te nemen en langduriger werkzaam. In de concurrentieslag denkt Galapagos goede kansen te hebben, omdat filgotinib gerichter te werk gaat dan de middelen van de concurrentie.
€1,5 mrd
Gilead en Galapagos investeren samen zo'n €1,5 mrd in circa tien lopende patiëntenstudies naar het middel filgotinib.Bij de ontwikkeling van filgotinib werkt Galapagos nauw samen met het grote Amerikaanse farmaconcern Gilead. De twee bedrijven investeren samen zo'n €1,5 mrd in circa tien lopende patiëntenstudies naar het middel. De testprogramma's voor reuma, Crohn en CU bevinden zich in een eindfase – goedkeuring voor deze indicaties is dichtbij. De kans dat filgotinib nu nog op een volledige mislukking uitloopt, is volgens topman Van de Stolpe 'extreem klein'.
Het enige 'wolkje' boven het onderzoeksprogramma is dat filgotinib mogelijk een negatieve invloed heeft op de spermaproductie. Op dat punt doen Galapagos en Gilead aanvullend onderzoek, maar het recruteren van patiënten voor deze testen verloopt moeizaam. Galapagos zegt evenwel zich 'absoluut geen' zorgen te maken. De onderneming verwacht dat filgotinib – ook bij een hoge dosering – geen nadelig effect op de vruchtbaarheid van mannen heeft.
2. Taaislijmziekte (cystische fibrose, CF)
De tweede troefkaart van Galapagos is de ontwikkeling van een drievoudige combinatietherapie tegen taaislijmsziekte (cystische fibrose, CF). Of misschien moeten we zeggen: het was een troefkaart. Want het programma verloopt langzaam.
Het grootste probleem is dat Galapagos moet opboksen tegen een ijzersterke concurrent: Vertex. Dit Amerikaanse farmabedrijf heeft al geneesmiddelen tegen taaislijmziekte op de markt, heeft prachtige onderzoeksresultaten voor zijn drievoudige combinatietherapie en beschikt over een veel groter onderzoeksbudget.
Topman Van de Stolpe was op de nieuwjaarsbijeenkomst van Galapagos opvallend nuchter over het CF-programma, terwijl hij daar de afgelopen jaren nog hoog over opgaf. Nu zei Van de Stolpe: 'Vertex heeft fantastische data. Over een paar jaar is het probleem (CF, red.) opgelost. De lat voor ons ligt hoog. Maar vanuit concurrentie-oogpunt is er zeker een kans voor een tweede aanbieder. We kunnen een deel van de markt pakken gedurende een aantal jaren.'
‘Er is zeker een kans voor een tweede aanbieder van CF-therapie. We kunnen een deel van de markt pakken, een aantal jaren’• Topman Onno Van de Stolpe
Een bijkomend probleem voor Galapagos is dat de samenwerking zijn CF-partner AbbVie moeizaam verloopt. Op aandringen van het Amerikaanse farmabedrijf test Galapagos zijn medicijnen momenteel niet alleen in Nederland en België, maar ook in Engeland. Het testprogramma liep daardoor vertraging op. 'Daar waren we absoluut niet blij mee', aldus Van de Stolpe. Hij heeft laten blijken het ontwikkelingsprogramma het liefst weer in eigen hand te nemen.
1/2