Zonnepanelen fors goedkoper: ’Afkoeling naar laagste niveau ooit’
Door THEO BESTEMAN
Updated Gisteren, 21:44
Gisteren, 20:31
in FINANCIEEL
AMSTERDAM - De prijzen van zonnepanelen koelen in hoog tempo af. De inkoopkosten zijn gezakt tot het niveau van voor de Russische inval in Oekraïne. Opslagplaatsen lopen vol met nieuwe voorraad, deels door robots geproduceerd. Ook in Nederland.
In China zijn de tarieven voor de standaard modellen zonnepanelen vorige week met nog eens 12% gedaald, de sterkste daling ooit, en de vierde week op rij met krimp. Dit is het laagste niveau ooit bereikt, aldus analist Andy Blumenfeld van consultant Opis, een onderdeel van dataleverancier Dow Jones.
In Europa, dat tot 2010 marktleider was maar China voor zag glippen, daalden de prijzen van panelen afgelopen weken tot het laagste punt in drie jaar. „Het was door het overaanbod een kwestie van tijd”, oordeelt onafhankelijk analist Johannes Bernreuter. In de groothandelsmarkt zakte de prijs van polykristallijn silicium (polysilicon), cruciaal voor de productie van zonnecellen, onder de grens van $10 per kilo. In 2021 en 2022 was er een tekort, de prijs steeg toen tot boven $30 per kilo.
Miljarden investeringen
Het gaat inmiddels om een groeiende en oververhitte markt. Volgens het International Energy Agency (IEA) zijn de uitgaven voor de productie van alle systemen voor zonne-energie dit jaar met $380 miljard voor het eerst hoger dan de uitgaven voor de totale olieproductie, in 2023 geraamd op $370 miljard. Landen proberen met invoering van veel zonne-energie de vuile broeikasgassen van olie en gas te vervangen. De panelenvraag stijgt dit jaar met zo’n 40%, berekenen economen van IEA.
Voorjaar 2022 waarschuwde de staatsgeleide Chinese producentenvereniging zijn ondernemers al voor overproductie. „Maar het interesseerde niemand”, aldus analist Bernreuter. Tien Chinese bedrijven begonnen ondanks dit alarm zelfs met nieuwe productie van polysilicon. „Daarvan zijn er twee met uitbreiding gestopt”, zo vat de analist de prijsverlaging samen.
Extra productie
In China zijn fabrieken sinds de uitbraak van corona weer op stoom gekomen. Ook de levering vanuit de opslag naar schepen in de havens richting het buitenland ondervindt nauwelijks problemen. Bedrijven werken bestelde orders af, ondanks grote voorraden. ABN Amro-economen laten in nieuw onderzoek zien dat een terugkeer naar prijzen voor alle paneelmetalen, zoals aluminium, van voor de Russische inval ’niet waarschijnlijk’ is.
De lagere kosten voor de panelen nu klinken via de tussenhandel door in de Nederlandse markt. Daar opende Solarge in Weert in mei een grote productielijn met robots. Na de inwerktijd rolt daar elke 90 seconden een paneel van de band.
De overal opgebouwde voorraden sinds de coronacrisis zorgen nu voor zoveel aanbod wereldwijd, dat bedrijven en consumenten tegen lagere prijzen kunnen kopen, stelt ook onderzoeksbureau EnergyTrend. Milieu Centraal hanteert een totale prijs van €7500 voor installatie van tien panelen. Maar die kosten kunnen volgens bedrijfsadviseurs in deze sector komende tijd met tientallen procenten zakken.
’Probleem’
„Gezonde marges zijn nog niet in zicht”, waarschuwde ceo Gunther Erfurt van de Duitse producent Meyer Burger onlangs tijdens een bijeenkomst van producenten. Hij erkende ook dat veel bedrijven bijna geen winst maken. „Dat is een groot probleem in deze markt.” Want zonder een overschot kunnen bedrijven niet blijven investeren in nieuwe technologie.
Bovendien valt de inkoop tegen. De markt rekent op een economische recessie dit najaar met minder vraag. Bedrijven proberen hun zonnecellen nu desnoods met kortingen en minder marge te verkopen om te voorkomen dat ze straks met te veel producten blijven zitten, aldus onderzoeksbureau InfoLink.
Dataleverancier Bloomberg constateert in een sectoroverzicht dat de kostprijs nu zover zakt dat de leveranciers in financiële problemen raken in een mondiale concurrentiestrijd.
Conflicten
Marktanalisten zijn bij alle somberheid over winsten toch voorzichtig. Ze waarschuwen dat de huidige prijsdaling kwetsbaar is: China produceert 80% van alle zonnepanelen, maar ook 88% van het polysilicium en bijna alle silicium voor de kern van zonnecellen. China verkeert zowel met Europa als de Verenigde Staten in handelsconflicten. Ruzie zou tot blokkades en prijsstijgingen kunnen leiden.