Luchtvaartsector kraakt door hoge olieprijs
M e t foto
PARIJS (ANP) - De luchtvaartsector zit klem tussen torenhoog
opgelopen brandstofrekeningen en de noodzaak goedkoper te zijn
dan de concurrentie. Veel bedrijven zagen in de eerste maanden
van dit jaar hun winsten verdampen. Dat leidt onherroepelijk tot
het verdwijnen van luchtvaartmaatschappijen door fusies en
faillissementen. Dit zei KLM-directeur Peter Hartman donderdag.
Op de Europese aandelenbeurzen stonden de
luchtvaartmaatschappijen donderdag flink onder druk. AMR,
eigenaar van American Airlines, kondigde woensdag aan 12 procent
van de binnenlandse vluchten te schrappen om de gestegen
brandstofprijzen te pareren. Het bedrijf verloor bijna een kwart
van zijn waarde op de beurs.
Air France-KLM, de Frans-Nederlandse groep waarvan KLM sinds
2004 deel uitmaakt, wist de stijging van de brandstofprijs het
afgelopen jaar redelijk op te vangen door slim brandstof in te
slaan op de termijnmarkt (hedging). Dat doen vrijwel alle
luchtvaartmaatschappijen omdat zij zo minder gevoelig zijn voor
schommelingen op de markt.
Toch liep de rekening voor kerosine op met ruim 300 miljoen
euro. Voor het lopende jaar verwacht het bedrijf zelfs een
toename met ruim 1,2 miljard euro. Het aandeel ging op de beurs
in Parijs donderdag met bijna 10 procent onderuit.
,,De mogelijkheden om door hedging de brandstofkosten te
beheersen, worden steeds beperkter'', aldus Hartman. ,,Hedgen is
bedoeld om schommelingen op te vangen, maar als de olieprijs
alleen maar stijgt, heeft het weinig zin.'' Daarom kijkt het
bedrijf naar andere mogelijkheden om het brandstofverbruik terug
te dringen. Zo blijft Air France-KLM zijn vloot verjongen met
zuinigere vliegtuigen. Ook investeert het in toekomstige
vervanging van vliegverkeer over korte afstanden door
treinverkeer.
KLM werkt al samen met de Nederlandse Spoorwegen in HiSpeed,
waarin het een belang heeft van 10 procent. In Frankrijk zet Air
France hogesnelheidstreinen in tussen Parijs en andere grote
steden. Als er voldoende spoor ligt en er voldoende treinen
beschikbaar zijn, kan die dienst worden uitgebreid richting
bijvoorbeeld Duitsland. ,,Mits er sprake is van een volwaardig
product, is alles wat als alternatief dient voor het vliegtuig
goed nieuws'', aldus Hartman.
Net als veel andere luchtvaartmaatschappijen moest Air
France-KLM in de afgelopen maanden veel winst prijsgeven. De
Frans-Nederlandse luchtvaartcombinatie leed in het vierde
kwartaal van het boekjaar 2007/2008 een operationeel verlies van
46 miljoen euro. Onder de streep kwam het verlies, mede als
gevolg van een eenmalige voorziening in verband met Europese en
Amerikaanse kartelonderzoeken, zelfs uit op 542 miljoen euro.
Over het hele jaar zette Air France-KLM wel een positief
nettoresultaat in de boeken, al viel dat met 748 miljoen euro
wel lager uit dan een jaar eerder. De omzet groeide met bijna 6
procent tot 24,11 miljard euro. De operationele winst nam toe
van 1,24 tot 1,41 miljard euro. Voor het huidige boekjaar
voorziet Air France-KLM echter een daling van de operationele
winst naar circa 1 miljard euro.
Topman Jean-Cyril Spinetta is er van overtuigd dat Air
France-KLM in een goede positie is om sterker uit de huidige
malaise in luchtvaartland te komen. Het heeft een relatief jonge
vloot, en profiteert bovendien als grootste maatschappij ter
wereld wat omzet betreft van aanzienlijke schaalvoordelen. Ook
biedt de voortgaande integratie tussen Air France en KLM nog
steeds ruimte voor kostenbesparingen.
De stijgende olieprijs vraagt volgens Spinetta om een
grondige herstructurering van de gehele luchtvaartsector,
waarbij prijsvechters en bedrijven met verouderde vloten de
hardste klappen moeten verwachten ,,Een paar jaar geleden keken
we niet eens naar de brandstofrekening. Die maakte 5 procent uit
van onze totale kosten.'' De recente prijsexplosie heeft daar
verandering in gebracht. Op sommige intercontinentale vluchten
is het brandstofverbruik inmiddels goed voor de helft van de
kosten.
((ANP Redactie Economie, email economie(at)anp.nl, +31 20
504 5999))