dit artikel komt uit het zeer informatieve "Beursexpres" een aanrader om op geabbonneerd te zijn!!
deel 1:
KAS BANK een onderschat aandeel
Het aandeel KAS BANK is na de halfjaarcijfers weer wat opgeveerd – daarbij en passant ook meteen het interim-dividend (33 eurocent per aandeel) inhalend – maar ligt er per saldo toch nog steeds enigszins verloren bij op de lage niveaus die de laatste jaren weer zijn opgezocht. Op het eerste gezicht is dat ook niet zo vreemd als bedacht wordt in welke omgeving KAS BANK moet opereren, met bijvoorbeeld extreem lage korte rentes die de rente-inkomsten niet ten goede komen en lage handelsvolumes op de beurzen die weerslag hebben op de provisie-inkomsten voor de afwikkeling van transacties. De koersontwikkeling van de laatste jaren komt ook redelijk overeen met die van enigszins vergelijkbare banken, al zijn die alleen in de Verenigde Staten terug te vinden en bestaan momenteel natuurlijk de nodige verschillen tussen dat land en Europa. Het maakt echter duidelijk dat het de zo lastige omgevingsfactoren zijn die het aandeel parten spelen, en juist gezien die factoren heeft KAS BANK een opvallend goed halfjaar achter de rug. Wat ons betreft reden om wat uitgebreider naar het aandeel te willen kijken, waarbij wij voorzitter van de raad van bestuur Albert Röell bereid vonden ons het een en ander nader toe te lichten.
KAS BANK is bepaald geen bank als menig andere. Voor enigszins vergelijkbare banken moet zoals gezegd naar de Verenigde Staten worden gekeken, met hier waarschijnlijk niet al te bekend klinkende namen als State Street, Bank of New York Mellon en Northern Trust. Een korte uitleg van wat KAS BANK eigenlijk doet is dan ook op zijn plaats. De grootste klantengroep, het afgelopen halfjaar goed voor 74% van de omzet, bestaat uit institutionele beleggers zoals pensioenfondsen en verzekeraars. Op de Nederlandse institutionele markt heeft KAS BANK een marktaandeel van ongeveer 30% met een geadministreerd vermogen van 286 miljard euro. Daarnaast zijn klanten aan de handelskant terug te vinden, zoals andere banken en brokers. Voor dergelijke financiële instellingen worden meer dan 100 duizend wholesale transacties per dag verwerkt. In totaal maken ongeveer 500 professionele partijen in de pensioen- en effectenwereld gebruik van de diensten van KAS BANK. Waar het eigenlijk om draait is dat die klanten door middel van KAS BANK toegang hebben tot de financiële markten, zo verduidelijkt Röell ons. In de basis doet de bank drie dingen, waar in de loop van de tijd wel steeds meer bij is komen kijken en waar ook steeds meer aanvullende diensten (voor risicobeheer, compliance en managementinformatie) bij zijn gekomen. De twee kernfuncties omvatten simpelweg gezegd het bewaren van effecten en het verschuiven van effecten, beter bekend als het custodybedrijf (met de hele beleggingsadministratie) en de clearing and settlement (het afwikkelen van transacties). Bij de derde functie gaat het om betalen en financieren, maar daar valt bijvoorbeeld ook securities lending (lenen van effecten), collateral management (het managen van onderpand) en alles wat met margin te maken heeft onder. Dat treasurybedrijf is eigenlijk een meer ondersteunende functie, waar custody en clearing and settlement de twee kernfuncties zijn. In een notendop beschrijft dit de hele bank, al gaat dat enigszins voorbij aan de ontwikkeling die deze (traditionele) diensten hebben doorgemaakt en welke gradaties ze daarmee vandaag de dag kennen. De complexiteit in financiële markten is in de loop der tijd namelijk enorm toegenomen. Die complexiteit maakt ook dat bij klanten bijvoorbeeld steeds meer behoefte is ontstaan aan diensten om risico’s te kunnen beheersen en om te kunnen voldoen aan wet- en regelgeving (compliance, vermogensscheiding). Het custodybedrijf leent zich daar natuurlijk bij uitstek voor, maar bij het clearing and settlement gedeelte kan bijvoorbeeld worden bedacht dat banken of brokers zicht willen houden op hun handelaren (voorbeelden in het verleden te over dat hier grote risico’s voor banken kunnen zitten).
Halfjaarcijfers
KAS BANK wordt vooral indirect geraakt door de voortslepende eurocrisis (bijv. geen enkele exposure op overheidspapier van de zuidelijke probleemlanden). Uit de voorgaande beschrijving kan worden gedestilleerd dat drie omgevingsfactoren van belang zijn voor de resultaten door hun weerslag op de traditionele inkomstenbronnen van de bank. In omgekeerde volgorde van die beschrijving zijn dat de korte renteniveaus (treasury; toevertrouwde middelen worden zeer kort uitgezet, gemiddeld iets meer dan drie maanden), de handelsvolumes (clearing and settlement) en de koersniveaus (custody). In die zeer lastige omgeving is in de eerste helft van dit jaar een nettowinst van 8,2 miljoen euro (0,56 euro per aandeel) behaald. Dat is weliswaar 19% minder dan een jaar eerder, maar toen was een boekwinst van 4,2 miljoen euro gerealiseerd op de verkoop van aandelen in verschillende beurzen (LSE, Deutsche Börse en Euronext) die als strategische belangen waren aangehouden. KAS BANK spreekt in dit opzicht van individuele items, posten die eigenlijk geen operationeel karakter dragen. Belangrijke kanttekening is dat die posten de laatste jaren steeds positief zijn geweest, steeds winstposten dus. Sinds 2009 is dat het geval, in 2008 moesten enkele grote schadeposten worden genomen waaronder een voorziening in verband met het omvallen van Lehman Brothers. Het grootste individuele item dat dit keer de winst in positieve zin heeft vertekend is daar nog op terug te voeren, namelijk het voor een bedrag van 1,8 miljoen euro kunnen terugdraaien van de in 2008 genomen voorziening. Röell legt ons uit dat dit gedeeltelijk terugdraaien gebaseerd is op de in de markt op basis van curatorenrapporten bepaalde recovery rate (vrij vertaald het percentage van het geld dat schuldeisers nog zullen terugzien). Toen de voorziening werd genomen bedroeg die recovery rate 15%, en inmiddels is die opgelopen (op basis van curatorenrapporten dus) naar bijna 70%. Zonder individuele items is de nettowinst het afgelopen halfjaar juist met 24% gestegen naar 6,1 miljoen euro. Weliswaar vormt de ongeschoonde nettowinst de basis voor het uit te keren dividend (in principe wordt elk jaar 60% tot 80% daarvan uitgekeerd), maar die stijging van de geschoonde winst is voor ons op twee manieren van belang. Allereerst geeft het aan dat de kwaliteit van de winst is toegenomen, wat eenvoudiger gezegd is die winst houdbaarder geworden. Daarnaast geeft het echter ook vooral de onderliggende gang van zaken weer, en die is beter dan de voornoemde omgevingsfactoren wellicht zouden doen vermoeden. Waar de kosten onder controle zijn gehouden en de provisie-inkomsten stabiel zijn gebleven, is de stijging van de rente-inkomsten het meest opvallend. Die zijn 8% toegenomen naar 13,3 miljoen euro, volgens KAS BANK met name als gevolg van gestegen volumes. Naast het gestegen kredietvolume blijkt de bank het drukkende effect van de lagere marktrentes te hebben kunnen opvangen. Röell geeft tegenover ons aan dat aan het begin van dit jaar rentecondities zijn aangepast. Daarmee krijgen wij een beeld over het afgelopen halfjaar waarbij in de institutionele markt – waar toch al het grootste deel van de omzet wordt behaald – verder is gegroeid (ook tot uiting komend in een groei van het geadministreerde vermogen van 8% naar de al even genoemde 286 miljard euro), terwijl het effect van de lagere marktrentes kon worden opgevangen door nieuwe rentecondities.