AMSTERDAM - Er werd vorige week maandag wat lacherig gedaan op de eerste KLM-commerciële vlucht met synthetische kerosine. Er was 500 liter gemaakt, die in totaal minder dan 1% die nodig is voor de vlucht naar Madrid. Maar de ambities met alternatieve brandstoffen zijn dermate hoog, dat een versnelling niet uit lijkt te blijven.
„Dat was natuurlijk een kleine stap, maar het is een begin”, zegt managing-director Joost Brinkman van Synkero, dat is opgericht door KLM, Schiphol, Havenbedrijf Amsterdam en SkyNRG. De start-up is van plan om in 2027 een fabriek klaar te hebben waarin 40 miljoen liter kerosine per jaar wordt gemaakt. „We willen toe naar een kringloop, waar we van waterstof en CO2 kerosine maken. En we zijn geen proeftuin, maar een commercieel initiatief”, zegt Brinkman.
De ontwikkeling van alternatieve duurzame brandstoffen is de heilige graal van de luchtvaart. Door de coronapandemie is er een versnelling ontstaan, omdat veel regeringen in ruil voor staatssteun een groenere luchtvaart eist. Het proces bij Synkero werkt als volgt: er wordt CO2 elders afgevangen in de industrie, dat wordt naar de kerosinefabriek geleid via een ringleiding. Samen met waterstof, opgewekt uit duurzame elektriciteit, wordt de CO2 omgezet in kerosine.
Daar wordt van de CO2 met behulp van elektriciteit waterstof gemaakt, die weer omgezet kan worden in kerosine. De fabriek van Synkero komt in het westelijk havengebied in Amsterdam. Daarbij zou bijvoorbeeld CO2-uitstoot van Tata in IJmuiden hergebruikt kunnen worden. „Er is hier sprake van hergebruik van CO2 recycling . Het groene aspect eraan is dat er niet opnieuw fossiele brandstof opgepompt hoeft te worden”, zegt Brinkman.
Ambitieus plan
Donderdag kwam de Europese luchtvaart met een ambitieus plan voor nul CO2-uitstoot in 2050. Een belangrijk deel van de beperking van de uitstoot moet komen uit alternatieve brandstoffen, waarmee de vraag er wel lijkt te komen. Er worden ook vliegtuigen op batterijen ontwikkeld, maar die zijn slechts toepasbaar in kleine toestellen. De Franse vliegtuigbouwer Airbus zoekt het in waterstof, maar dat heeft als nadeel dat het veel meer ruimte inneemt dan kerosine. „De bedoeling is Het voordeel van synthetische kerosine is dat het bijgemengd wordt. Want de duurzame kerosine is te gebruiken met de huidige motoren.”
Nederland heeft nu als ambitie dat 14% van de kerosine duurzaam moet zijn in 2030. Dat om miljoenen tonnen per jaar. Naast de fabriek van Synkero, is er nog een biokerosinefabriek in Delfzijl in de planning. Maar voor biokerosine zijn niet voldoende natuurlijke grondstoffen beschikbaar om de hele luchtvaartsector van brandstof te voorzien, zo zegt Brinkman. „Daar kun je geen friet tegenaan blijven eten. Waterstof kun je echter duurzaam opwekken met zonne- en windenergie. Daarom verwachten we veel van dit concept in bijvoorbeeld het Midden-Oosten, waar de zon veel schijnt. Maar er kan schaarste ontstaan, waardoor er een afweging gemaakt moet worden wie of wat die duurzame energie gaat gebruiken”, zegt Brinkman, verwijzend naar discussies waar de energie dan voor ingezet moet worden.
Dat kan een gevecht worden tussen datacenters, luchtvaartmaatschappijen of voor de verwarming van huizen. Waar haalt Nederland de miljoenen liters vandaan? Brinkman: „Er komen nog een paar beslismomenten in de komende jaren. Wij zullen nu op termijn €300 tot 400 miljoen moeten ophalen om de fabriek van de grond te krijgen.”
Vreemd, geen woord over Shell. Die was toch een fabriek aan het bouwen in het Westelijk Havengebied?