Blunder AFM legt reservoir aan shortsellers bloot
Intern document laat zien dat zeker tweemaal zoveel beleggers speculeren op koersdalingen als bekend.
Op het Damrak proberen veel meer beleggers geld te verdienen aan koersdalingen dan tot dusver bekend was. De groep van deze shortsellers is zeker tweemaal zo groot als uit het openbare AFM-register blijkt, en mogelijk zelfs bijna viermaal zo groot. Dat blijkt na een vergissing van de Autoriteit Financiële Markten. De toezichthouder zette per ongeluk het interne, beduidend uitgebreidere register online.
Zo blijkt dat het vertrouwen van beleggers in bedrijven als Fugro, BAM en Gemalto een stuk brozer is dan gedacht. In het openbare register staat dat 3,15% van alle uitstaande Fugro-aandelen is gepositioneerd voor een koersdaling. Maar uit het interne document blijkt dat daarbij nog zeker 4,56% moet worden opgeteld. Mogelijk is de totale shortpositie in Fugro zelfs 12,11%.
Shortsellers zijn doorgaans hedgefondsen en andere doorgewinterde beleggers. Ze proberen te verdienen aan dalende beurskoersen door aandelen te lenen en die vervolgens te verkopen, in de hoop ze later tegen een lagere koers terug te kunnen kopen, 'shorten' in het jargon. Sinds 2012 zijn zij verplicht shortposities bij de AFM te melden zodra die groter zijn dan 0,2% van de uitstaande aandelen van een bedrijf. De AFM maakt de posities openbaar als ze groter zijn dan 0,5%; dat blijkt nu slechts het topje van de ijsberg te zijn.
Er zijn 63 bedrijven op het Damrak met een recente shortmelding. Volgens het openbare register gaat het daarbij gemiddeld om 0,74%. Dankzij het interne document kunnen daar alle posities van tussen de 0,2% en 0,5% bij worden opgeteld. Gemiddeld gaat het daarbij om 0,98%, oftewel 1,3 keer zoveel als de openbare posities. Als een positie onder de 0,2% is gezakt, vervalt de meldingsplicht. Daardoor is het onzeker of die kleinste posities uit het interne document nog steeds worden aangehouden. Wie de posities kleiner dan 0,2% optelt die niet ouder zijn dan 2016, komt uit op nog eens 1,06%. In totaal kan de openbare shortpositie van 0,74% dus in werkelijkheid 2,78% groot zijn.
Het vertrouwen van beleggers in bedrijven als Fugro, BAM en Gemalto blijkt een stuk brozer dan gedacht. foto: HH
Het vertrouwen van beleggers in bedrijven als Fugro, BAM en Gemalto blijkt een stuk brozer dan gedacht. foto: HH
'Foutje gemaakt'
'Elke dag verversen wij de lijst aan de hand van gegevens die door de partijen zelf worden aangeleverd', zegt een AFM-woordvoerder. 'Dinsdagavond is er een foutje gemaakt en is de interne lijst gepubliceerd. Woensdagochtend is dat teruggedraaid. Ook bij ons werken mensen die weleens een foutje maken. We betreuren het dat dit gebeurd is.'
Voor shortsellers is de fout echter pijnlijk. 'Er zijn partijen die bewust hun shortpositie onder de meldingsgrens van 0,5% houden', zegt Jacob Jurg van hedgefonds TradeWind, dat zelf in de lijst staat met oudere shorts in onder meer Accell en Binck. 'Ze willen namelijk niet dat iedereen weet dat ze die positie hebben. Dan is het heel vervelend als dat soort informatie op straat ligt.'
Een mogelijk gevolg is dat de desbetreffende shortsellers moeilijker toegang krijgen tot de bedrijven waarin ze short zitten. Bestuurders praten aandeelhouders graag bij over hun strategie, maar kunnen daartoe minder bereid zijn als blijkt dat een belegger gokt op een dalende koers. Overigens zijn de shortsellers in het document vooral Angelsaksische beleggers als Marshall Wace en AQR; er staan geen verrassende namen in.
Air France-KLM populairst
Naast Fugro, BAM en Gemalto worden ook TomTom en Boskalis vaak geshort. De nettoshortpositie in TomTom is zeker 5,01%, terwijl het openbare register maar 1,70% weergeeft. De shorts van in totaal 3,10% in Boskalis zijn in het openbare document zelfs helemaal niet terug te vinden. Air France-KLM, het populairst onder shortsellers, ontbreekt vanwege zijn Franse roots in het AFM-document.
De woordvoerder van AFM kan niet zeggen of het document koersgevoelige informatie bevat. 'Maar elke beweging die hiermee verband zou kunnen houden, houden we nauwlettend in de gaten.'