Onderstaand artikel staat in de Zaterdageditie van het FD>
Tsjechië is in de ban van de lithiumkoorts
De prijzen voor lithium gaan door het dak en overal ter wereld wordt driftig gezocht naar het 'witte goud'. In Europa lijkt een project in Tsjechië de beste papieren te hebben, maar daar ligt de regering overhoop met het bedrijf dat de rechten heeft om deze kostbare grondstof voor batterijen in elektrische auto's uit de grond te halen.
Foto: Reuters
Het is snikheet op deze voorjaarsdag in de bossen rond het Tsjechische plaatsje Cínovec maar de geestdrift van Pavel Licka is er niet minder om. De projectmanager van het lokale mijnbouwbedrijf Geomet leidt zijn bezoek uit Nederland rond in een oude Toyota zonder airconditioning, maar de vierwielaandrijving van het oude beestje komt goed van pas. De bospaden in de bergen hier zijn modderig en liggen vol met stenen.
Bij één van de vele stops wijst Licka, een vijftiger met lange, witte haren, enthousiast naar een op het oog willekeurige plek aan de rand van het bospad. Dáár, tussen de bomen, moet de ingang van de lithiummijn komen, en de plek waar de toekomstige mijnbouwers zich kunnen omkleden voordat ze de mijnschacht ingaan.
Behalve de enthousiaste gebaren van de in spijkerbroek en T-shirt geklede ingenieur wijst nog niets erop dat dit vooralsnog de belangrijkste vindplaats in Europa is van lithium, het metaal wat nu al te boek staat als het 'witte goud' of de 'witte benzine'. De geologische dienst van het land schat dat er in heel Tsjechië 1,3 miljoen ton lithium in de grond zit, waarvan het overgrote deel in de buurt van Cínovec, in het Ertsgebergte in het noorden, aan de Duitse grens.
En dat gegeven is niet alleen voor Tsjechië belangrijk. Lithium wordt als cruciaal gezien voor de ontwikkeling van de elektrische auto. Het metaal is een belangrijke grondstof voor de lithium-ion-batterijen in elektrische voertuigen. Kleinere varianten van die batterijen zitten in laptops, smartphones en tablets, maar voor die in voertuigen is veel meer lithium nodig. Tot nu toe komt het meeste van het metaal uit Australië en Zuid-Amerika en worden de batterijen in China gemaakt, maar dat maakt de Europese auto-industrie, die vol wil inzetten op elektrisch rijden, sterk afhankelijk van het buitenland.
Bovendien zijn de prijzen de laatste jaren door het dak gegaan vanwege schaarste en de opkomst van de elektrische auto wereldwijd. Dat betekent dat de Tsjechen tegen de huidige lithiumprijzen in theorie op een enorme geldberg zitten: een ton lithiumcarbonaat doet tegenwoordig ongeveer € 15.000, waarbij moet worden aangetekend dat de prijs lastig te bepalen is omdat er veel verschillende kwaliteiten zijn en er bijna geen openbare markt voor is. Veel lithium wordt direct verhandeld tussen de mijnbedrijven en batterijfabrikanten.
Autofabrieken
Pavel Licka
Projectmanager van het lokale mijnbouwbedrijf Geomet: ‘Dit is het meest veelbelovende mijnbouwproject in Tsjechië van de afgelopen twintig jaar.’
Daarnaast is de ligging van Cínovec gunstig: in en rond Tsjechië staan namelijk de autofabrieken van de grote Europese merken, en er zijn vergaande plannen om ook in Europa veel batterijfabrieken neer te zetten. Nog een voordeel: in de omgeving van Cínovec wordt al eeuwen gemijnd, naar tin onder andere. Die oude mijnen zijn na de val van de Berlijnse muur gesloten, maar ondergronds liggen alle gangen er nog en kunnen zo worden gebruikt. 'Dit is het meest veelbelovende mijnbouwproject in Tsjechië van de afgelopen twintig jaar', zegt Pavel Licka van Geomet.