12, 13 en 14 maart belangrijke stemmingen.
(ABM FN-Dow Jones) Het belooft een cruciale week te worden in het slepende Brexit verhaal dat nu al bijna drie jaar duurt. Aanstaande dinsdag 12 maart wacht een nieuwe 'meaningful vote' in het Britse Lagerhuis die bepalend is voor de resterende tijd tot 29 maart. Dan vertrekt het Verenigd Koninkrijk officieel uit de Europese Unie.
In januari verwierp het Lagerhuis het Brexit akkoord die het VK in november vorig jaar sloot met de EU. Tevergeefs probeerde de Britse Theresa May sindsdien om te heronderhandelen over de deal.
Inzet is een aanpassing van de zogenoemde Ierse backstop. Dit is het vangnet dat moet garanderen dat de grens tussen Noord-Ierland, als onderdeel van het VK, en Ierland als EU-land ook na Brexit open blijft. Dit is zo afgesproken in het zogeheten Goede Vrijdagakkoord van 1998.
Dat betekent dat de Britten ook na Brexit nog vastzitten aan bepaalde EU-regels terwijl ze in de overgangsfase, die loopt tot 31 december 2020, onderhandelen over de toekomstige handelsrelatie met de EU.
Backstop heikel punt
De backstop is een heikel punt voor hardline Brexiteers in het Britse parlement die vrezen dat de maatregel permanent zal blijken. Zolang er namelijk geen handelsakkoord wordt gesloten tussen het VK en de EU, blijft de backstop van kracht om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen. Britse parlementariërs die tegen de deal zijn, willen dat er een einddatum komt voor de backstop.
Het lukte May en haar Brexit onderhandelaars tot nu niet om toch een specifiek tijdstip af te dwingen bij de EU. Ook de afgelopen dagen kwam er geen schot in de zaak en de kans is klein dat dit voor aanstaande dinsdag alsnog lukt.
"De onderhandelingen verlopen moeilijk en er is nog geen oplossing gevonden", zei de Europese Commissie woensdag. "Er is op dit moment nog geen oplossing gevonden die consistent is met het terugtrekkingsakkoord inclusief het protocol rond Noord-Ierland, dat zoals iedereen weet, niet wordt opengebroken."
Kans op uitstel groot
En dus stemt het Britse parlement komende dinsdag vermoedelijk opnieuw tegen May's Brexit-deal. En dat met nog minder dan drie weken te gaan tot het vertrek en nog zonder uittredingsakkoord waar het Britse Parlement, het Europees Parlement en de EU-lidstaten mee akkoord moeten gaan.
Indien 12 maart inderdaad opnieuw tegen de huidige deal wordt gestemd, wil May een dag later een stemming houden over een no-deal Brexit. Verwacht wordt dat het Lagerhuis ook deze optie zal verwerpen. Dan rest volgens May een laatste mogelijkheid: op 14 maart stemmen over een korte verlenging van Artikel 50. In dat geval blijft het VK tot en met juni in de EU.
De kans op dit scenario is sowieso groot, want zelfs als May er toch in slaagt om haar deal komende dinsdag door het parlement te loodsen, dan is er vermoedelijk te weinig tijd om de boel nog te ratificeren voor het eind van de maand. Brexit-onderhandelaar voor de EU Michel Barnier zei afgelopen weekend in een Spaanse krant dat een technische verlenging van een paar maanden onvermijdelijk is.
Toch tweede referendum?
Met een uittredingsdatum die steeds dichterbij komt en de onzekerheid over een akkoord, wordt de roep om een tweede Brexit-referendum luider. Eind vorige maand gaf oppositiepartij Labour aan een nieuw referendum te steunen, wanneer een chaotisch vertrek uit de EU werkelijkheid dreigt te worden. Labour is voorstander van een zachte Brexit, waarbij het VK nauw verbonden blijft met de EU.
Een eventuele kortstondige verlenging van artikel 50 bleek de afgelopen tijd een steun in de rug voor het Britse pond. Maar, zo waarschuwt valutastrateeg Jane Foley van Rabobank, uitstel betekent niet dat een harde Brexit helemaal van de baan is.