Nieuwe Verbund-baas Strugl: "Oostenrijk is geen eiland op de elektriciteitsmarkt"
Michael Strugl is sinds het begin van het jaar CEO van het grootste elektriciteitsbedrijf van Oostenrijk, Verbund. De grotendeels staatsgigant speelt een doorslaggevende rol bij de omschakeling van het elektriciteitssysteem naar emissievrije opwekking en stelt lastige vragen voor de nieuwe baas.
Afgelopen vrijdag miste Europa net een stroomstoring, vermoedelijk doordat een energiecentrale in Roemenië uitviel. De stabilisatiemaatregelen hebben gewerkt, ook met de hulp van de Verbund-dochter APG. Maakt u zich zorgen over de volgende keer?
Michael Strugl: Je moet beslist nadenken over de voorzieningszekerheid en dat doen wij ook. Zelfs als dit incident niets met hernieuwbare energie te maken had, is het volgende van toepassing: als we het systeem omzetten in de richting van vluchtige en gedecentraliseerde opwekking, moeten we het net uitbreiden en tegelijkertijd de opslagcapaciteit vergroten. Het belang van infrastructuur neemt toe in de nieuwe energiewereld.
Volgens schattingen heeft Oostenrijk tien terawattuur aan nieuwe opslagcapaciteit nodig. Waar moeten ze vandaan komen?
Goede vraag. Verbund heeft momenteel 3,8 TWh. Het gaat om langdurige opslag, vooral over het seizoensmatig verschuiven van elektriciteit van zomer naar winter. Hydraulische accumulatoren zijn sterk afhankelijk van de topografie, maar dat is niet onbeperkt in de Alpen. Ik ga ervan uit dat er andere technologieën nodig zijn, zoals gasopslag, bijvoorbeeld voor groene waterstof, die nog niet marktrijp is.
Wat vind je van de oproepen van sommige nutsbedrijven voor nieuwe gasgestookte elektriciteitscentrales als reserve?
Met Mellach hebben we de krachtigste gasgestookte elektriciteitscentrale, die erg belangrijk is in de netreserve. We bouwen geen nieuwe, maar ze zullen voor een langere tijd nodig zijn. Op expertniveau wordt aangenomen dat sommige in Duitsland zullen worden gebouwd, de zogenaamde peaker, die op korte termijn zal worden opgevoerd als dat nodig is. De situatie daar is anders dan die van ons, omdat grote, beveiligde capaciteiten van het net worden gehaald door de onttrekking aan kernenergie en kolen.
Moet je het niet in Europa zien?
Van nature. Wat er vrijdag gebeurde, was een Europees probleem. We zijn geen eiland. Niettemin: APG is voor ons verantwoordelijk voor de netwerkstabiliteit. Dat is de reden waarom we in Oostenrijk ook goede lijnen nodig hebben. Anders, als er geen wind in het oosten is, kunnen we de elektriciteit niet uit het westen halen. Zolang de 380 kV-lijn niet wordt aangelegd, zullen er altijd knelpunten zijn. Dan rijden we Mellach op, een energiecentrale op fossiele brandstoffen, om dat te compenseren.
Of we gebruiken kernenergie uit andere landen. Oostenrijk hoort dat niet graag, maar kernenergie blijft een grote rol spelen in de EU. Hoe zal het in de toekomst zijn?
Dat is een discussie in Europa. De Fransen zijn nog steeds een groot voorstander van kernenergie en willen het tot de duurzame opwekkingstechnologieën rekenen omdat het geen CO2 uitstoot. Wij Oostenrijkers hebben een andere houding. Als je alle nationale strategieën in de EU naast elkaar legt, is kernenergie een belangrijke vraag die gesteld moet worden.
Hoe wordt het gat in Duitsland de komende jaren gedicht?
De experts pijnigen zich hierover. Vandaar de overtuiging dat gas een rol zal blijven spelen. Duitsland is tot dusver een exporteur van elektriciteit geweest. In de toekomst kan het zijn dat er - omdat er veel zon en wind staat - er de ene keer te veel geproduceerd zal worden en dat het soms geïmporteerd moet worden. En dan wordt daar zeker ook Franse kernenergie geïmporteerd.
De prijs van het Verbund-aandeel staat op een recordhoogte. Weten investeerders meer dan wij?
Er is een fundamentele trend op de kapitaalmarkt: fondsmanagers zijn op zoek naar duurzame beleggingen en er is niet veel keuze. We zijn heel duidelijk gepositioneerd als producent van groene stroom en daardoor aantrekkelijk.
En waar wil je heen? Heeft u al een verhaal voor de financiële markten?
Uiteraard ontwikkelen we ons van een betrouwbare leverancier die schone, betaalbare elektriciteit levert tot een toonaangevend bedrijf in de energietransitie. We worden een sterke speler in duurzame energie en willen ons optimaal positioneren in de sectorkoppeling met groene waterstof. En we worden de belangrijkste speler op het gebied van energie-infrastructuur met transmissienetwerken voor elektriciteit en gas en een innovatieleider in het koolstofarm maken van de industrie.
Ben je blij dat de 380 kV-lijn door is?
Zonder dat kun je jezelf eigenlijk alle overwegingen over uitbreiding besparen. Op een gegeven moment heb je de laatste stap en rechtszekerheid nodig. In ieder geval heeft de duur van de procedure de kosten verhoogd. Als dit zo doorgaat, wordt het problematisch. We zullen zien of we de netwerken snel genoeg kunnen uitbreiden. Omdat alle nieuwe systemen, of het nu gaat om water, wind of zon, een stroomaansluiting nodig hebben. Hierin investeren we fors. Alleen al in 2030 stroomt er ruim drie miljard euro naar het hoogspanningsnet. Voor ons is dit een gereguleerde onderneming met een vaste rentevoet die onze resultaten stabiliseert, in tegenstelling tot opwekking.
De industrie verwacht de komende tien jaar 43 miljard euro aan investeringen, waarvan 18 in de netwerken. Wie betaalt dat De elektriciteitsklant?
Altijd aan het einde van de dag. Als de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen wordt gestimuleerd, betaalt de elektriciteitsafnemer via de groene stroombelasting. Als energiegemeenschappen of kleinere producenten goedkopere netaansluitingen krijgen, wordt dit gesocialiseerd en betalen elektriciteitsklanten dit via de nettarieven. Deze logica is niet te omzeilen.
Source - Strategic Research Institute AT