BAM-ceo Ruud Joosten: ‘We zijn nederig na die zware jaren’
BAM heeft een opmerkelijk goed halfjaar achter de rug. Vooral dankzij uitstekende resultaten op de Nederlandse woningmarkt. Maar het gevaar is nog niet weg. “We zitten zwaar in de derisking-fase”, zegt topman Ruud Joosten.
Nieuws
marktontwikkelinguitgelichtmarktontwikkelingCobouw50BAM
Eerste publicatie 19 aug 2021Laatst gewijzigd 19 aug 2021
Ruud Joosten BAM
Ruud Joosten, ceo BAM Foto: Ronald Bakker
Na al die beroerde jaren loopt het bij BAM eindelijk eens volgens plan. Een halfjaar geleden kondigde de nieuwe topman Ruud Joosten de nieuwe strategie aan: ‘Building a sustainable tomorrow’. Doel is om BAM te ontdoen van onnodige grote risico’s, België en Duitsland te “stabiliseren” en een fundament in Nederland, Verenigd Koninkrijk en Ierland te leggen om te groeien. “We zijn er nog lang niet”, vertelde Joosten zijn eerste fysieke persconferentie voor BAM in Amsterdam. Maar hij zei blij te zijn met de “voortgang van de strategie”.
“We zijn ook heel nederig. Want in het verleden hebben we vaak teleurgesteld, vooral richting aandeelhouders”, vervolgde hij. BAM boekte in het eerste halfjaar van 2021 een nettowinst van 20 miljoen euro. Vorig jaar stond de teller rond deze tijd op een verlies van 234 miljoen. Over het hele jaar boekte BAM vorig jaar een verlies van 122 miljoen euro. Het bedrijf zette daarom zijn activiteiten in Duitsland en België in de etalage.
Volop bezig
Daar is niet nog niet veel van gekomen, gaf Joosten toe. “Maar we zijn volop bezig.” Dat het nu iets beter gaat in de buurlanden, is geen reden om de landen alsnog te houden. “Dat zou raar zijn.” Wat BAM nu met België en Duitsland doet is “manage for value, zoals dat heet”, legde de voormalige Unilever-bestuurder uit. Zorgen dat het bedrijf op orde is om het voor een goede prijs van de hand te kunnen doen. Het is nooit slim om veel te zeggen als het gaat om fusies en overnames, zei hij. Daarom hield Joosten verder wijselijk zijn mond.
Zo’n duizend mensen hebben het bedrijf verlaten. In alle geledingen van het bedrijf
De vorig jaar aangekondigde reorganisatie die 100 miljoen euro moet besparen, is afgerond. “Zo’n duizend mensen hebben het bedrijf verlaten”, wist Joosten. “In alle geledingen van het bedrijf.” Zo’n zeshonderd ervan hadden een baan in Nederland.
De Nederlandse infra is duidelijk een spelbreker. Er werd 5,4 miljoen euro verlies geleden. BAM heeft vooral moeite met grote projecten. De Afsluitdijk vormt nog steeds een discussiepunt, liet Joosten doorschemeren.
Pakken papier
De Zeesluis IJmuiden mag dan op 13 augustus formeel zijn opgeleverd, een commissie onder leiding van Tjibbe Joustra doet op dit moment onderzoek of BAM en VolkerWessels een deel van hun verliezen terug kunnen krijgen. “De vraag is of de overheid zelf ook steken heeft laten vallen. Wij vinden dat een deel van de kosten verhaalbaar moet zijn”, zei Joosten. Om welke kosten het gaat, wilde hij niet zeggen. “Het gaat om een boekhoudkundig laag bedrag.” Beide bouwers boekten tijdens het project een verlies van 112 miljoen euro op de sluis.” BAM zegt zich aan de uitspraak van de commissie Joustra te houden, al zei Joosten ook dat een hoger beroep niet uit te sluiten valt.
BAM zou het liefst de ellende van het project graag achter zich laten. Zand erover. “Maar het gaat om grote bedragen.” Een groot dossier. “Zulke pakken papier”, hield hij zijn duim en wijsvinger enkele centimeters uit elkaar.
A27 is een rollercoaster
Dat het BAM menens is grote werken te laten schieten blijkt wel uit het niet inschrijven op de wegverbreding bij Utrecht (A27) en de Zuidas. De A27 is met een aanneemsom van 800 miljoen het grootste project in Nederland. De wegverbreding is bovendien niet zo eenvoudig als het lijkt. Er zijn 46 kunstwerken: bruggen en viaducten. En de grond is niet overal even stevig. Ik weet niet of je er een keer bent geweest: het is af en toe net een rollercoaster.”
Als de strategie verder zijn werk doet, hoop Joosten dat BAM minder tegen problemen met klanten aanloopt. En als er problemen zijn, dat ze kleiner zijn.
De BAM-ceo heeft niet de illusie dat hij binnen drie jaar alle risico’s weg kan poetsen. Sommige lopende projecten hebben nog een looptijd van vier à vijf jaar. Toch moeten we de problemen bij de Nederlandse infra niet overdrijven, vindt hij. De omzet van de grote infraprojecten is “maar” 300 miljoen euro ten opzichte van een totale infra-omzet van de groep van 1,2 miljard euro. Op die 800 à 900 miljoen omzet die op andere – kleine en middelgrote – projecten binnengehaald wordt, worden betere marges behaald. Al geeft hij toe dat er meer concurrentie op deze kleinere projecten is gekomen nu meer grote bouwers in deze vijver vissen. Dat laatste heeft ook te maken met stikstof die de infra lamlegt. “Er zijn geloof ik maar vier projecten die doorgaan”, legde Joosten de vinger op de zere plek. Meer grote projecten komen voorlopig niet om de markt.
Alleen maar zeesluizen
De terugtrekking van BAM uit de wereld van grote infraprojecten zorgt intern voor personele verhuizingen. Ingenieurs die gewend zijn aan grote werken, komen bij kleinere projecten terecht. Dat zal niet alle doorgewinterde civiele ingenieurs bevallen, begrijpt Joosten. “Mensen die alleen maar bezig willen met zeesluizen zullen misschien naar een andere plek gaan.”
De omzet groeide in het eerste half jaar met 17 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar en ligt boven het niveau van vóór de coronapandemie. De omzetgroei wordt deels veroorzaakt doordat corona het werk vorig jaar in België, het Verenigd Koninkrijk en Ierland flink bemoeilijkte.
Maar een “substantiële bijdrage” aan de positieve resultaten van BAM werd ook door de woningmarkt geleverd. Er is een grote vraag naar nieuwe woningen. Vooral in het tweede kwartaal boerde BAM goed. Er werden in de eerste zes maanden van het jaar 1.446 woningen verkocht, tegen 1.028 vorig jaar. Het grootste deel, 75 procent, ging naar particulieren.
Plotjes
Opmerkelijk is dat BAM voor 10,6 miljoen euro op grondposities moest afschrijven. Volgens cfo Frans den Houter gaat het om “twee plotjes” die alweer een tijdje terug zijn gekocht, toen er nog niet zoveel zekerheden waren of er gebouwd zou worden. De vergunningen voor de locaties zijn vertraagd waardoor BAM moet afwaarderen, legde Den Houter uit.
BAM maakte vorig jaar de keuze of meer woningen industrieel te gaan bouwen. Een gevelbedrijf uit Heerhugowaard werd overgenomen. Volgens Joosten wordt inmiddels de helft van alle woningen op een industriële wijze geproduceerd. “Industrialisering vormt één van de pilaren”, zei Joosten. Naast duurzaamheid. Ook bij het verduurzamen van bestaande woningen naar “nul-op-de-teller” wil hij met BAM een belangrijke rol spelen.
Serieuze poging
Heel ver vooruitkijken doet de nieuwe ceo nog niet. De strategie heeft een horizon van drie jaar. Te hopen is dat corona onder controle blijft, BAM geen nieuwe grote claims aan zijn broek krijgt en het concern schadevrij de langjarige projecten afrondt. De resultaten over het laatste halfjaar stemmen in ieder geval gunstig. “We zeggen niet dat we de overwinning binnen hebben. We zijn pas een half jaar op weg met de implementatie van de strategie. In drie jaar gaan we een serieuze poging doen om BAM te derisking om vervolgens een platform voor groei te realiseren. We zitten nu nog zwaar in de derisking-fase.”