vervolg...
Verborgen waarde
Ubbens oog valt ook op twee bedrijven op de Nederlandse beurs. Allereerst OCI, een chemiebedrijf dat kunstmest en methanol maakt. Het bedrijf is Egyptisch, in handen van de vermogende familie Sawiris, maar heeft ook voet aan de grond in Nederland. Zo baat het een fabriek uit op het Limburgse chemieterrein Chemelot. Ubben neemt een belang van 5%.
Maart vorig jaar stuurt hij een brief. Daarin klinkt zijn dubbele missie door. OCI is ondergewaardeerd en kan beter herstructureren, luidt de boodschap. Maar ook: OCI bezit onderdelen die beter af zouden zijn bij grote olie- en gasbedrijven, zodat het chemiebedrijf kan vergroenen.
Ruim een half jaar later volgt een brief naar onderneming nummer twee. Dit keer is het Corbion, een biochemiebedrijf, voorheen bekend als de Centrale Suiker Maatschappij. Ubben neemt een belang van 10%, de koers maakt een sprong.
Op de beurs is Corbion, na een relatief goede periode tijdens de coronacrisis, afgezakt. Als Ubben zijn brief stuurt, heeft het bedrijf in een jaar tijd de helft van zijn beurswaarde verloren. Het bedrijf doet keer op keer onder voor verwachtingen vanuit de markt. Omzet en verkoopvolumes vallen tegen. Onder andere de activiteiten op het gebied van zijn bioplastic draaien slecht.
Volgens de activistische aandeelhouder zit ook in Corbion verborgen waarde. Ook hier klinkt een duurzame boodschap, zij het in een korte passage van de brief. Corbion heeft een belangrijke rol bij ‘het vervangen van fossiele grondstoffen in conserveringsmiddelen en verpakkingen’. En met zijn algenproducten kan het de gezondheid van mensen en oceanen verbeteren. Maar deze kwaliteiten kan het beter benutten met een andere structuur, bijvoorbeeld buiten de beurs, vindt Ubbens fonds.
Sappelende aandeelhouders
Bij beide is veel veranderd in de periode nadat Ubben instapte. OCI is begonnen met een uitverkoop van vrijwel alle onderdelen. Het deed al een groot belang in een kunstmestbedrijf uit de Emiraten van de hand en verkocht een kunstmestfabriek in de VS. De opbrengst werd gebruikt voor een superdividend.
Corbion ging kort na de brief van Inclusive Capital herstructureren. Met minder divisies en minder personeel sneed het in de kosten.
Over de rol van Ubben bij die veranderingen zijn de meningen verdeeld. ‘Een katalyserende factor’, noemt David Tomic van beleggersvereniging VEB de activist. ‘Bij OCI was het jarenlang sappelen voor aandeelhouders. Daar is verandering in gekomen. Misschien was de kritische blik van buiten noodzakelijk om de laatste zet te geven.’ Hetzelfde geldt volgens hem voor Corbion. ‘Ook daar was een grote kritische aandeelhouder nodig om het bestuur in actie te krijgen.’
Ook aandelenanalist Reginald Watson van ING denkt dat Ubben ‘zeker’ invloed heeft gehad op het bestuur van Corbion. ‘Ik denk niet dat het bedrijf bijvoorbeeld het dividend had verhoogd zonder Ubben. Andere aandeelhouders zijn niet activistisch genoeg om dit af te dwingen.’
Anderzijds zet Wim Hoste, analist bij KBC, een kanttekening bij de rol van Ubben. ‘Meer en meer beleggers vroegen al voorzichtig om een andere koers. Veel mensen waren het erover eens dat de herstructurering die Corbion doorvoerde een logische richting was.’
Kapitalisten willen geld verdienen
Ditzelfde geldt voor het duurzame oogmerk waar Ubben eveneens op inzette, vindt Hoste. ‘Corbion is al lang een ESG-georiënteerd bedrijf en zijn ESG-agenda heeft zich doorgezet.’ De Amerikaanse activist heeft daar volgens hem weinig aan veranderd. ‘Ook de structuur is vergelijkbaar gebleven’, verwijst hij naar de verandering van eigenaarsstructuur die Inclusive Capital voorstelde.
Watson van ING ziet eveneens niet in hoe een andere eigenaarsstructuur Corbion had geholpen. ‘Ik zie het vooral als een ingewikkelde manier om te zeggen dat Corbion de ‘sexy duurzame activiteiten’ met een hogere waarderingsgraad zou moeten afsplitsen.’ Dit zou Ubben als aandeelhouder dan veel opleveren, beargumenteert hij.
En ook bij de belegging in OCI is van een ‘ESG-invalshoek’ weinig te zien, vindt Christian Faitz, die het bedrijf namens Kepler Cheuvreux volgt. ‘OCI houdt uitverkoop van zijn onderdelen. Daar zie ik geen ESG-argument in.’
Volgens Tomic van de VEB kan het zijn dat Ubben met zijn fonds voor een uitruil stond. ‘Ik weet niet wat bij Ubben leidend is geweest, maar behalve een ideëel motief zal het financiële rendement vermoedelijk de doorslag hebben gegeven. Hij heeft deelnemers in zijn fonds die rendement zullen willen zien.’ Watson: ‘Uiteindelijk willen kapitalisten geld verdienen, of ze de wereld willen redden of niet.’
Vertrouwen verloren
Het is inmiddels meer dan een jaar geleden dat Ubben aankondigde zijn fonds te gaan afwikkelen. Van de gehoopte $8 mrd haalde hij slechts $2,3 mrd binnen. Dat gaat terug naar de deelnemers aan het fonds.
Het waarom van de opheffing hield Ubben destijds kort. Het fonds zag dat beleggers het vertrouwen in de strategie hadden verloren, tekende Financial Times op uit een brief. Verdere toelichting bleef uit. De website van Inclusive Capital is al meer dan een jaar offline.
Inclusive Capital heeft nog altijd belangen in vijf bedrijven, waaronder Corbion en OCI. Wanneer Ubben van het Damrak vertrekt, blijft ongewis. Corbion heeft hier ‘geen informatie over’, laat het desgevraagd weten. OCI is niet bereikbaar.
Faitz van Kepler Chevreux doet een suggestie over de exit van Inclusive Capital bij OCI. ‘Ik denk dat ze nog wachten op een koper voor de Nederlandse onderdelen in Geleen (op Chemelot, red.). Als dat is gebeurd, verwacht ik dat het snel zal uitstappen.’