Wereldeconomie geeft gas op goedkopere olie
VERTREK KADDAFI ZET KRAAN WEER OPEN
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM – De beurzen hebben gisteren weer moed gevat nu het einde van het regime van Kaddafi in Libië nabij lijkt. Hoop op een spoedige hervatting van de Libische olie-export deed de olieprijzen dalen. En juist de explosief gestegen olieprijs in het afgelopen halfjaar heeft de economische groei in de VS en Europa negatief beïnvloed.
Na zes maanden van burgeroorlog was de output van de Libische velden (Libië is de twaalfde olie-exporteur van de wereld) grotendeels opgedroogd. Infrastructuur zoals exportterminals, pompstations en pijpleidingen zijn beschadigd. Experts denken dat de olie-uitvoer binnen enkele maanden kan worden hervat, mits er snel vrede komt.
Wall Street vloog gisteren na weken van verliezen dan ook uit de startblokken, de AEX sloot 0,8% hoger. Toch bleven ook veilige havens in trek, de goudprijs steeg tot bijna $1900 per troy ounce (31,1 gram). Begin dit jaar stond de goudprijs nog op $1420 per ounce.
Analisten beginnen nu te waarschuwen voor een mogelijke bubble bij de goudkoers.
De prijs voor een vat ruwe olie uit het Noordzeegebied daalde door de ontwikkelingen in Libië met $3,06, ofwel 2,8%, tot $105,56. „Dit is echt de belangrijkste nieuwsgebeurtenis”, zo refereerde Victor Shum, een analist in Singapore, aan de situatie in Libië.
Tijdens de gevechten kwam de olieproductie vrijwel stil te liggen. Daardoor klom de prijs van een vat Brent-olie tot meer dan $127 in april, het hoogste niveau in twee jaar. De olieprijzen staan de laatste tijd onder druk door zorgen over de economische ontwikkelingen wereldwijd, waardoor gevreesd wordt voor een afname van de vraag. Maar de trage groei in de westerse wereld in de eerste helft van dit jaar werd juist grotendeels veroorzaakt door de snelle stijging van de olieprijs sinds medio 2010, toen de industriële productie weer snel begon toe te nemen.
Internationale oliemaatschappijen verschillen van mening hoe snel de Libische olie weer kan gaan stromen. Repsol YPF uit Spanje denkt aan een termijn van vier weken, het Italiaanse Eni verwacht dat er een jaar nodig is voordat er weer een export van 1 miljoen vaten per dag mogelijk is. Het zou 2 jaar duren voordat het land weer terug is op het niveau van voor de oorlog, toen Libië dagelijks nog 1,6 miljoen vaten uitvoerde, voornamelijk naar Europa. Nu zijn dat er 50.000. Libië was in zijn beste dagen goed voor 2% van de wereldolieproductie, 85% van de opgepompte olie van goede kwaliteit ging naar Europa.
Oliebedrijf Shell volgt de situatie in Libië op de voet, maar van een terugkeer naar het land is voorlopig geen sprake. Shell trok eerder dit jaar zijn buitenlandse personeel terug uit Libië vanwege de gespannen politieke situatie. Het Britse olieconcern BP gaf gisteren aan zijn activiteiten in Libië te willen hervatten zodra de omstandigheden dat toelaten. Ook BP staakte zijn activiteiten in het Noord-Afrikaanse land toen de onrust er in februari van dit jaar uitbrak.
De dalende olieprijzen waren gisteren niet het enige goede nieuws op de geteisterde beurzen. Duitsland, motorland van de eurozone, denkt zijn begroting sneller in evenwicht te hebben dan eerder werd aangekondigd. De uitgaven en de inkomsten van de Duitse overheid zijn naar verwachting al in 2014 in balans. Eerder ging Duitsland er nog van uit dat er tot zeker 2015 sprake zou zijn van een tekort. Dit jaar neemt het gat op de begroting waarschijnlijk af tot 1,5% van het bruto binnenlands product (bbp), tegen 3,3% vorig jaar.
De staatsschuld van Duitsland loopt dit jaar terug tot minder dan 80% van het bbp en daalt daarna verder tot 71% in 2015, aldus het ministerie. Volgens de Duitse minister van Financiën, Wolfgang Schäuble, is er geen sprake van een dreigende recessie in Duitsland. „De euro is ondanks de turbulentie van de afgelopen maanden stabiel gebleven met een koers tussen $1,40 en 1,50”, zei Schäuble voor de Duitse radio.
Volgens hem is de huidige onrust op de financiële markten overtrokken. „De markten hebben de neiging te overreageren. Veel mensen waarschuwden in het eerste kwartaal nog dat de beurs van Frankfurt te hoog stond. Nu schieten de graadmeters weer te ver naar beneden.” De minister ziet geen enkel teken van een naderende recessie. „Er is een kleine vertraging van de groei, die overigens veel sterker is dan aan het begin van het jaar werd verwacht. Niets wijst op een recessie.”