Duitse regering keurt hulp goed
3 mei 2010, 16:43 | BNR.nl | Visser, M.;Hekking, H.D.
Duitsland leent 22,4 miljard euro aan de Grieken en neemt daarmee het grootste deel van de steunmaatregelen voor z'n rekening. De Duitse regering heeft maandag ingestemd met de noodhulp aan Griekenland, de Bondsdag en bondsraad stemmen vrijdag over het plan.
De regeringspartijen CDU, CSU en FDP hebben in beiden een meerderheid. De regering van bondskanselier Angela Merkel probeert echter ook de steun van de oppositie voor het plan te winnen. De SPD en de Groenen gaan de regering vermoedelijk steunen.
Merkel zei na afloop van het kabinetsberaad dat de hulp door een ,,noodsituatie'' wordt gerechtvaardigd. Het gaat er nu om om de ,,euro als geheel'' te stabiliseren. Dat is ook in het belang van de Duitsers, voegde ze eraan toe. Onder de Duitse bevolking is veel weerstand tegen de miljardenhulp aan de Grieken.
De bondskanselier stelde verder dat er lessen moeten worden getrokken uit de huidige crisis. Zo moet in de toekomst worden gewaarborgd dat het Stabiliteitspact niet meer kan worden omzeild. Dat pact moet de overheidsschulden en -tekorten beperken om de koers van de euro stabiel te houden. Het pact kent nu geen echte sancties bij overtreding.
Ook pleitte ze voor de oprichting van een Europese kredietbeoordelaar. Nu domineren Amerikaanse bedrijven zoals Moody's en Standard & Poor's deze sector.
Grootste reddingsoperatie ooit
De reddingsoperatie voor Griekenland is de grootste in de geschiedenis. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en vijftien eurolanden stellen maar liefst euro 110 mrd beschikbaar voor het noodlijdende land. Dit is bijna de helft van de omvang van de Griekse economie. De lening is onderdeel van een driejarig hervormings- en bezuinigingsprogramma.
De ministers van financiën van de eurolanden bereikten zondagavond een akkoord over het steunpakket. De vijftien eurolanden zullen euro 80 mrd van het pakket opbrengen. De Nederlandse staat leent in totaal euro 4,8 mrd uit aan Griekenland. 'Als we niets doen voor Griekenland, raakt deze landencrisis ook anderen', aldus demissionair minister Jan Kees de Jager van Financiën zondagavond.
Twee jaar de tijd
De Grieken krijgen twee jaar extra de tijd om hun begrotingstekort onder de Europese norm van 3% te krijgen. Door voor bijna euro 40 mrd te bezuinigen, hoopt de Griekse regering het tekort terug te dringen tot 2,6% in 2014. Nu is dat tekort nog 11 procentpunt hoger.
De Duitse, Franse en Nederlandse parlementen moeten deze week het pakket goedkeuren. De Tweede Kamer komt hiervoor vrijdag terug van reces. Diezelfde dag houden de regeringsleiders van de eurolanden een extra top in Brussel om definitief in te stemmen. De Jager rekent erop dat de Kamer het eens is met het pakket.
Kamermeerderheid voor steun
Een meerderheid in de Tweede Kamer steunt het Europese hulppakket voor het noodlijdende Griekenland, inclusief de 4,8 miljard euro die Nederland gaat lenen aan de Grieken.
Het CDA, de PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie zien hulp als onafwendbaar. Het CDA is blij met de leidende rol die het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gaat spelen. De PvdA vindt dat niet alleen de belastingbetaler, maar ook de banken te hulp moeten schieten. GroenLinks vindt het terecht dat Athene wordt geholpen, de ChristenUnie noemt het ,,onontkoombaar''. Deze partijen zullen demissionair minister Jan Kees de Jager van Financiën vrijdag steunen.
PvdA-Kamerlid Paul Tang wil graag een bijdrage van de banken zien. Hij vindt het niet goed als na de overheidshulp in de kredietcrisis ,,nu weer alleen de belastingbetalers de risico's lopen. Wij beschermen de bezittingen van de financiële partijen. Waarom zouden zij niet een deel van de leningen voor hun rekening nemen?'', aldus de PvdA'er.
CDA-Kamerlid Frans de Nerée stelt dat moet worden voorkomen dat ,,een pril evenwicht in de financiële stabiliteit'' in gevaar komt. De Nerée is blij met de leidende rol van het IMF en dat de hulp stopt als Griekenland zich niet aan de bezuinigingsafspraken houdt. Het pakket is volgens hem ,,afschrikwekkend genoeg'' voor andere eurolanden, zoals Spanje en Portugal, om beter op hun financiën te passen.
De VVD heeft nog geen knoop doorgehakt. Kamerlid Stef Blok heeft twee eisen: er moet zekerheid komen over de bezuinigingen en Griekenland kan daar de komende jaren niet meer op terugkomen. Bovendien moet het Griekse parlement instemmen met de afspraken zoals die er nu liggen. ,,Als daaraan niet voldaan is, dan kan er wat ons betreft geen Nederlands geld geleend worden'', aldus Blok.
De SP vindt de hulp niet goed en vreest dat Griekenland nooit kan voldoen aan de strenge eisen. SP'er Ewout Irrgang pleit voor schuldsanering met ook gedeeltelijke kwijtschelding. Ook wil Irrgang, net als de PvdA, dat banken meebetalen aan de hulp. Irrgang stelt dat de financiële instellingen de afgelopen jaren hebben verdiend door leningen te verstrekken met hoge rentes wegens de hoge risico's.
Geert Wilders van de PVV is ,,200 procent tegen'' steun aan de Grieken. Hij vindt dat het kabinet moet onderzoeken of Nederland uit de eurozone kan stappen.
Ook ECB helpt
De Europese Centrale Bank (ECB) zal in alle gevallen Griekse staatsobligaties blijven accepteren als onderpand, ongeacht wat de kredietbeoordelaars ervan vinden. Met die toezegging gaf de ECB maandag extra steun aan Griekenland, dat dit weekend een ongekend groot steunpakket kreeg van 110 miljard euro.
Normaal accepteert de ECB alleen onderpand dat ten minste het kredietoordeel BBB heeft. Vorige week had een van de bureaus, Standard & Poor's, de rating van Griekenland echter verlaagd tot BB-, een junkstatus. Als de ECB zou vasthouden aan de normale regels en Grieks papier niet meer geaccepteert zou worden, zou dat banken in Griekenland maar ook daarbuiten in grote moeilijkheden brengen. Ze kunnen het dan niet meer ruilen voor euro's. Dat zou bovendien de vraag naar Grieks papier verder onder druk zetten.
Met de toezegging van de ECB is dat probleem van tafel. Het schorsen van de normale eisen voor onderpand geldt 'tot nader order', aldus het persbericht van de ECB. De versoepeling geldt niet alleen voor staatspapier, maar ook voor obligaties die gegarandeerd worden door de Griekse staat.