Bank-verzekeraar KBC heeft er een opvallend sterke start van het jaar op zitten. De onderliggende winst lag ongeveer dubbel zo hoog als de analistenprognoses. Opvallend: KBC dumpte in april bijna al zijn Spaans staatspapier en sloeg nog wat meer Belgisch papier in.
Johan Thijs, de nieuwe voorzitter van het directiecomité van KBC, kan donderdag degelijke eerstekwartaalcijfers voorleggen.
In de eerste drie maanden van 2011 boekte de groep en een nettowinst van 380 miljoen euro of 71 cent per aandeel. Dat is weliswaar minder dan de helft van de winst in dezelfde periode van vorig jaar, maar beduidend meer dan de 221 miljoen euro die gemiddeld naar voor werd geschoven door analisten.
Het onderliggende resultaat, zeg maar de cijfers zonder uitzonderlijke elementen, kwam in het eerste kwartaal uit op 455 miljoen euro. Dat is bijna het dubbele van de 277 miljoen die analisten verwachtten. Ter vergelijking: in dezelfde periode vorig jaar bedroeg dat onderliggende resultaat 658 miljoen euro, in het vierde kwartaal van 2011 161 miljoen.
Ierland
De meevallende cijfers zijn volgens KBC onder meer te danken aan de degelijke prestaties van de dealingrooms en aan lagere waardeverminderingen. Op dat laatste punt is er wel één uitzondering: Ierland. Door de steeds moeilijker wordende economische omstandigheden op het eiland besloot KBC in het eerste kwartaal een extra provisie van 195 miljoen euro te nemen om eventuele nieuwe kredietverliezen te kunnen opvangen.
KBC bestempelt nu 20,5 procent van zijn Ierse portefeuille van 16,6 miljard - 3,4 miljard dus - als 'problematisch', tegenover 17,7 procent eind 2011. En voor 42 procent van die probleemportefeuille heeft de bank nu provisies aangelegd, hetzelfde percentage als eind 2011.
Aangezien de probleemportefeuille dus van 2,94 naar 3,4 miljard euro stijgt, stijgen de provisies bij een stabiel ingeschat verliespercentage van 42 procent met 195 miljoen euro naar 1,43 miljard euro. Anders gesteld: zolang de effectieve verliezen op de Ierse portefeuille niet boven 1,43 miljard euro uitstijgen, moet de bank geen extra geld opzij zetten.
Bij de 'owner-occupied' woonkredieten omschrijft KBC nu 14,8 procent als 'dubieus'. Ter vergelijking: bij het Britse Lloyds - dat vorige week ook zijn Ierse provisies stevig optrok - is dat 21 procent.
Griekenland
Ook de Griekse zorgen blijven KBC achtervolgen. De 'vrijwillige' gedeeltelijke kwijtschelding van Griekse schulden die zowat alle Europese banken eind vorig jaar moesten doorvoeren, zindert nog na in het eerste kwartaal. KBC moest hierdoor in de eerste drie maanden van het jaar een negatief resultaat van 21 miljoen boeken op zijn Griekse obligatieportefeuille.
Daarnaast boekte KBC nog een bijkomende voorziening van 37 miljoen euro op zijn beruchte 5/5/5-producten. Dat zijn financiële producten gekoppeld aan staatsobligaties uit vijf landen, waaronder Griekenland. In de tweede helft van vorig jaar had KBC al een voorziening van 334 miljoen euro genomen in dat 5/5/5-dossier.
Spaanse furie
Tegelijkertijd valt uit het eerstekwartaalrapport af te leiden dat KBC anticipeert op een verdere escalatie van de eurocrisis. Vooral Spanje lijkt de groep zorgen te baren.
Had KBC op het einde van het eerste kwartaal nog voor 1,9 miljard euro aan Spaanse overheidsobligaties in portefeuille, dan heeft de groep in april zijn blootstelling aan het Zuid-Europese land nagenoeg volledig afgebouwd. Het resultaat van die Spaanse verkoopwoede: KBC heeft vandaag nog slechts 300 miljoen euro aan Spaans staatspapier in portefeuille, op één maand ging voor 1,6 miljard Spaans papier de deur uit.
In totaal verlaagde KBC de blootstelling van zijn portefeuille moet overheidspapier aan de PIIGS-landen met 42 procent. De volledige obligatieportefeuille van KBC, in totaal goed voor 53 miljard euro, bestaat nu voor 44 procent uit Belgisch papier.
Met 23,3 miljard euro - tegenover 22,4 miljard eind 2011 - is KBC meer dan ooit de grootste individuele belegger in Belgisch staatspapier. Tsjechië, de tweede thuismarkt van de groep, neemt 16 procent voor zijn rekening (zie tabel hiernaast).