Ik heb de laatste paar dagen besteed aan het lezen over de ziekte van Fabry, de behandelingen die al op de markt zijn en de behandelingen in klinische studies.
De ziekte van Fabry (Fabry's Disease, FD) is het gevolg van een mutatie in het GLA-gen, met ca 900 varianten, waardoor een brak enzym alpha-galactosidase wordt gemaakt die niet/niet goed werkt door een verkeerde vouwing van het enzym. Alpha-galactosidase hoort een bepaald soort vet (globotriaosylceramide) af te breken. Dat lukt niet of onvoldoende, waardoor dat vet zich ophoopt in lichaamscellen. Het is daarmee een lysosomale stapelingsziekte.
Dat geeft een variatie aan gezondheidsproblemen; diarree, constipatie, te weinig zweetproductie waardoor warmte slecht verdragen wordt, brandende pijn in handen en voeten, nierproblemen tot nierfalen aan toe waardoor dialyse en/of niertransplantatie nodig wordt, hartritmeproblemen, beroertes, ademhalingsproblemen, zwelling van handen en voeten, hoofdpijn, vermoeidheid en duizeligheid.
De ziekte van Fabry is zeldzaam, 1 op de 40.000 mensen. Waarschijnlijk komt het veel vaker voor, een recent onderzoek heeft het over 1 op de 3200 mensen, omdat er sprake is van onderdiagnostiek.
Behandelingen voor de ziekte van Fabry zijn onder te verdelen in vier richtingen:
1. Enzym replacement therapy (ERT), het toedienen van een biologisch aangemaakt enzym.
2. Substraatreductie, remming van de aanmaak van het probleemvet globotriaosylceramide.
3. Chaperonetherapie, herstel van de foute eiwitvouwing van het enzym alpha-galactosidase.
4. Gentherapie, toediening van het correcte GLA-gen.
Marktleider is Sanofi's Fabrazyme, een recombinante ERT. Omzet in 2018 was €755 miljoen, in 2019 €813 miljoen.
Takeda's Replagal, ook een ERT, was in 2018 goed voor een omzet van $490 miljoen. De omzet in 2019 zal daar niet ver vandaan zijn, maar kon ik zo snel niet vinden. Replagal is een minder serieuze concurrent, want het is nooit goedgekeurd in de VS, wel in een serie andere landen.
Amicus volgt met Galafold, een chaperonetherapie, in augustus 2018 FDA goedgekeurd. Omzet in 2019 $180 miljoen, in 2019 wordt gerekend op een omzet van ca $255 miljoen. Belangrijk om te weten is dat Galafold werkzaam is in slechts 35% tot 50% van de Fabry-varianten.
Bijna op de markt is Protalix' pegunigalsidase, een ERT. PDUFA staat gepland voor april dit jaar. Goedkeuring en lancering (begin volgend jaar?) zou betekenen dat Protalix kan beginnen aan marktaandeel afpakken van Sanofi. Naar verwachting is pegunigalsidae veiliger dan Fabrazyme, want het werkt langer, hoeft minder vaak intraveneus toegediend te worden en daardoor minder last van immunigeniteit.
Protalix gaat dan samenwerken met Chiesi voor marketing en distributie. Volgens de overeenkomst met Chiesi komt Protalix in aanmerking voor maximaal $ 1 miljard aan mijlpaalbetalingen, plus 15-40% gelaagde royalty's voor verkopen binnen de VS en 15-35% buiten de VS.
Idorsia's lucerastat, een substraatremmer, is in fase 3, resultaten worden verwacht in de tweede helft van 2021. Het remt upstream de aanmaak van het probleemvet globotriaosylceramide. Het doet niets met het probleemenzym, dus het kan de ziekte van Fabry vertragen, de symptomen verlichten en misschien in combinatie met een enzymmodulerend medicijn gebruikt worden. De toediening is oraal, en dat is een pluspunt, want minder belastend voor de patiënt.
(wordt vervolgd)