'Dark pools' leveren banken hoofdpijn op
Joost van Kuppeveld
Gisteren, 20:51
Update: gisteren, 22:21
Krantentitel: ‘Misstanden in ‘dark pools’ leveren banken hoofdpijn op’
Zondag was het weer eens bal. Zowel Barclays als Credit Suisse kreeg van Amerikaanse toezichthouders miljoenenboetes opgelegd vanwege misstanden in hun 'dark pools'. Barclays betaalt $?70 mln en Credit Suisse moet maar liefst $?84,3 mln betalen, omdat zij hun klanten niet duidelijk genoeg hadden verteld dat zij ook elektronische marketmakers op hun donkere platforms lieten handelen. En dat terwijl grote institutionele beleggers als pensioenfondsen juist die platforms gebruiken om die marketmakers te ontlopen.
Roofzuchtige hft's
Het hele idee achter een dark pool - een handelsplatform waarbij pas na de transactie de prijs wordt gecommuniceerd - is dat grote partijen grote blokken aandelen met elkaar verhandelen zonder noemenswaardige prijsimpact. Daarom adverteren uitbaters van dergelijke handelsplatformen dan ook met de belofte dat zij 'roofzuchtige' high frequency traders (hft) niet toelaten. Probleem is alleen dat als ze dat inderdaad niet doen, dat er dan aanmerkelijk minder wordt omgezet.
'Met veertig alternatieve handelsplatformen zijn de kansen dat het platform dat je kiest degene is waar je natuurlijke tegenpartij aanwezig is minimaal', legt hft-propagandist Remco Lenterman op Twitter uit. 'Om het aantal uitvoeringen te vergroten - wat klanten eisen - zoeken brokers naar de beste bron voor liquiditeit: elektronische marketmakers'.
Marktaandeel groeit
Dat was niet de afspraak, 'maar de bulk van de beleggers wist dat', voegt Lenterman daaraan toe. Ook wijst hij erop dat het marktaandeel van dark pools juist toe blijft nemen, dus hoe ongelukkig zijn die grote institutionele beleggers nu eenmaal met die elektronische marketmakers in de dark pool?
Meer banken hangt een boete boven het hoofd, zo gaven de toezichthouders maandag aan. Niet vreemd, zegt columnist Michael Regan van Bloomberg Gadfly. 'Dankzij de honderden bladzijden aan regulering die de aandelenhandel nu beheersen, is het niet moeilijk voor te stellen dat een dark pool er een overtreedt zonder dat zelfs maar te willen'.
Sterker nog: hij vraagt zich af of het voor banken nog wel de moeite waard is om zo'n handelsplatform te blijven drijven. De extra opbrengsten voor de banken uit die dark pools zijn voor de grootste drie samen $ 60 tot $ 80 mln per jaar. Die zijn met deze boetes meteen weggevaagd. Hoofdpijn is wat over blijft.
DeGiro
De belangrijkste reden waarom banken dark pools exploiteren is kostenbesparing. Door orders van klanten met elkaar te matchen kan er flink op kosten worden bespaard. Dat zijn bijvoorbeeld beurskosten en kosten voor clearing en settlement. De enige Nederlandse broker die zich erop laat voorstaan dit wel te doen is DeGiro. 'Wij benutten graag tot de laatste cent de mogelijkheden van ons handelsplatform, alleen zo kunnen we 80% goedkoper zijn dan de concurrentie', zei DeGiro-directeur Gijs Nagel daarover tegen het FD. Maar ook bij DeGiro is de kans op een toevallige match niet zo groot. Daarom maakt ook hun dark pool gebruik van professionele partijen die de markt maken, waaronder het 'eigen' HiQ Market Neutral Fund. Andere partijen zijn daar niet blij mee. Zij zeggen dat DeGiro/HiQ profiteert van het risico dat zij nemen door openbaar te stellen. Uiteindelijk zou dat kunnen leiden tot grotere verschillen tussen de bied- en laatkoers in een instrument.