‘Nexit’ lijkt nog ver weg
•Mathijs Schiffers
Een meerderheid van de Nederlanders steunt lidmaatschap van de Europese Unie in weerwil van groeiende euroscepsis die wordt verwoord door de politieke partijen SP en PVV. Een kleine 40% van de Nederlanders wil hierover een referendum, dat ruim gewonnen zou worden door de voorstanders.
Dat blijkt uit een enquête van TNS Nipo. Aanleiding voor het onderzoek is het Britse referendum over EU-lidmaatschap dat op 23 juni plaatsvindt. Dat referendum lijkt uit te monden in een nek-aan-nekrace tussen kiezers die lid willen blijven en zij die willen vertrekken.
Domino-effect
Een stem voor een brexit, zoals een Brits vertrek uit de EU is gaan heten, kan wel eens een domino-effect hebben op het continent, waar de euroscepsis door de eurocrisis en de vluchtelingenproblematiek welig tiert.
Nederland wordt vaak genoemd als een van de landen waar de roep om een referendum zal aanzwellen bij een brexit. Daarbij wordt verwezen naar het recente Oekraïne-referendum, dat weliswaar ging over een associatieverdrag met de EU, maar dat door velen gezien werd als een stem over de unie. In dat referendum, dat met 32% een lage opkomst had, stemde 61% tegen.
Onvrede
Ook de populariteit van de eurosceptische PVV, in peilingen de grootste partij van Nederland, wordt gezien als bewijs van de groeiende onvrede van Nederlanders over het EU-lidmaatschap.
Uit het onderzoek van TNS Nipo blijkt echter dat 54% van de Nederlanders een bescheiden dan wel sterke supporter van EU-lidmaatschap is, tegenover 32% dat licht dan wel sterk tegenstander is. Opmerkelijk is dat er desondanks veel steun is voor het houden van een referendum over lidmaatschap: 38% wil zo’n volksraadpleging tegenover 28% die dit niet ziet zitten; een tamelijk omvangrijke groep van 34% heeft zich geen mening gevormd over dit onderwerp.
Mocht het tot een referendum komen, dan zouden alleen PVV-stemmers en in mindere SP-stemmers voor een vertrek uit de EU stemmen, dat inmiddels al nexit is gaan heten.
Referendumhonger
De Nederlandse referendumhonger blijkt groter dan in andere Europese landen waar het sentiment ook is gepeild in een gelijktijdig uitgevoerd onderzoek. Zowel in Polen, Denemarken, Finland als Ierland is een meerderheid tegen een volksraadpleging over lidmaatschap van de EU.
‘Nederlanders zijn opvallend positief over een nexit-referendum’, zegt Tim de Beer, die het onderzoek namens TSN Nipo heeft geleid. ‘De opkomstbereidheid lijkt hoog. Minimaal de helft van de kiesgerechtigden,52%, geeft aan zeker te gaan stemmen.’
De redelijk comfortabele steun voor lidmaatschap enerzijds en de vrije breed gedragen wens voor het houden van een referendum anderzijds, hoeven volgens De Beer niet met elkaar te strijden. ‘Er zijn blijkbaar voorstanders die zeggen: prima, laat maar voorkomen. Dat kan om principiële redenen zijn en omdat ze vertrouwen op een goede afloop.’
bron:FD.nl