De bouwdivisie van BAM heeft in het eerste halfjaar een verlies van 24 miljoen euro geleden. Het bedrijf kondigt een nieuwe reorganisatie aan.
Vooral in Duitsland heeft BAM problemen. Minder opdrachten, uitgestelde projecten en faillissementen van onderaannemers zijn volgens Nederlands grootste bouwer de hoofdoorzaak voor het oplopende verlies. Het Duitse deel van de bouwdivisie kwam 17,7 miljoen euro in het rood. De helft van het verlies komt door doorlopende kosten, terwijl daar geen werk tegenover staat.
Ook in België had BAM in het eerste half jaar te maken met onverwachte faillissementen van onderaannemers. Het Nederlandse deel van de bouwdivisie maakte in 2015 nog verlies, maar is dit jaar volgens BAM weer winstgevend.
Reorganisatie
Als gevolg van de tegenvallers gaat BAM verder reorganiseren. In het eerste halfjaar is er al een herstructureringslast van 10,6 miljoen euro genomen. In de rest van dit jaar komt die last uit op “ten minste 20 miljoen euro”. De reden die BAM opgeeft: “Implementatie van de strategie en wisselende marktomstandigheden.”
Het grootste deel van de 20 miljoen reorganisatiekosten slaat neer op Nederland, waar BAM bezig is dubbel bezette bedrijfsonderdelen te schrappen, zoals kantines, HR- en PR-afdelingen. BAM heeft volgens bestuursvoorzitter Rob nan Wingerden op dit moment meer profijt van aanpassing van haar eigen organisatie dan van verbetering van de markt. “Het meeste verbeterpotentieel zit binnen het bedrijf.”
Aftrimmen
BAM is al vele jaren aan het reorganiseren. De laatste anderhalf jaar wordt de organisatieverandering volgens Van Wingerden fundamenteler aangepakt. “Tot anderhalf jaar terug was het vooral aftrimmen. We bleven hetzelfde doen, maar dan met minder mensen. Nu doen we het echt anders, door bijvoorbeeld organisatieonderdelen samen te voegen.”
Zo worden verschillende ontwikkel- en bouwonderdelen samengevoegd op een beperkt aantal locaties. BAM heeft 50.000 van de 150.000 vierkante meters aan kantoorruimte geschrapt.
In Duitsland wordt voor een "paar miljoen" gereorganiseerd. BAM wil zich toeleggen op een "handjevol" kleinere, sterke regio's, waarbij er de mogelijkheid is om een relatie aan te gaan met de klant en onderaannemers en leveranciers. Van Wingerden: "Je kunt niet overal zijn in het hele land." Binnenkort wordt het Duitse personeel ingelicht.
Brexit
De omzet van BAM in het eerste halfjaar daalde met 3 procent naar 3,4 miljard euro. Meer dan de helft van de daling komt op het conto van de Brexit die voor een negatief wisselkoerseffect van 65 miljoen euro zorgde door het zwakkere pond. Ook de daling van de solvabiliteit naar 20,4 procent hangt samen met de nieuwe wisselkoers.
BAM zegt verder geen hinder te ondervinden in het Verenigd Koninkrijk. Sinds het referendum op 23 juni zijn geen opdrachten geannuleerd en heeft de bouwer een aantal nieuwe opdrachten verworven. Het Verenigd Koninkrijk is goed voor eenderde van de omzet van BAM. Gesprekken met particuliere klanten leerde BAM dat 1 à 2 procent van hen hun plannen vanwege de Brexit terugtrekken.
De vastgoeddivisie behaalde goede resultaten: 18 miljoen winst. De toenemende woningbouw in Nederland en verkoop van commercieel vastgoed in het Verenigd Koninkrijk droegen volgens BAM vooral aan het resultaat bij.
Toeval
Opmerkelijk is echter dat BAM in de eerste zes maanden maar drie woningen meer verkocht in vergelijking dezelfde periode vorig jaar: 1.091; tegenover 1.098 in eerste half jaar van 2015. BAM verkocht vooral in en rond de grote Nederlandse steden.
"Toeval", zei Van Wingerden donderdag tijdens een toelichting voor de pers. "Het is een lumpy business; soms haal je tijdens een bepaalde periode net niet dat project met die honderden woningen binnen en in de periode erna wel." Hij maakt zich daar niet druk over. Er komen genoeg woningen bij. "We doen het niet slechter dan de rest van de markt."
Wisselend
BAM is gematigd enthousiast over de Nederlandse woningmarkt. “Ondanks een toenemende vraag, stagneert het aanbod van nieuwbouwwoningen.” Ook Heijmans klaagde woensdag over het beperkte aanbod van nieuwbouwwoningen in vergelijking met de vraag.
Gemeentelijk procedures kosten volgens Van Wingerden veel tijd. “Zeker bij binnenstedelijke bouw, waar je te maken hebt met veel bezwaren. En vergeet ook niet dat de machine tijdens de crisis tot stilstand is gekomen.” Marge
BAM moet het de laatste tijd vooral hebben van de inframarkt. De infratak maakte in het eerste halfjaar een winst van 36 miljoen euro. De gemiddelde marge voor infrawerk verbeterde naar 2,1 procent, waarbij vooral in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Ierland de resultaten goed waren. In Nederland doet de infradivisie het matiger.
Foutloos
Het resultaat verbeterde sterk ten opzichte van vorig jaar. De nettowinst kwam uit op 33 miljoen euro, tegenover 5 miljoen euro in dezelfde periode vorig jaar.
BAM gaat de komende jaren meer investeren in ICT en digitalisering van het bouwproces en de beheerfase, gaf Van Wingerden een vergezicht. Hij sluit niet uit dat het bouwbedrijf uit Bunnik softwarepartijen gaat overnemen en/of zelf software gaat ontwikkelen.
Bouwsoftware
Volgens hem komt er, mede door de opkomst van nieuwe bouwsoftware, een periode aan dat de bouw "vrijwel foutloos gaat bouwen". De nadruk van het werk verschuift naar de voorbereiding. "Vroeger was het: buiten doen en oplossen, nu is het binnen denken. We zeggen bij BAM: je maakt het voordat je het maakt."
Gevolg: "Er gaan minder mensen buiten werken in de bouw. De traditionele bouwvakker zal dat jammer vinden."