ik denk dat we er rekening mee moeten houden dat het voor Rusland méér is dan de oorlog in Oekraïne
Maar duidelijk is ook, meent Criekemans, dat Rusland -of toch de radicalen rond Poetin- dit als iets veel groters zien. "Namelijk als een systeemcrisis met het Westen, die moet worden uitgelokt om de Russen te verdedigen in het buitenland en misschien een grotere geopolitieke entiteit te creëren, die nog relevant kan blijven in het wereldsysteem in de toekomst. Ik denk dat we er rekening mee moeten houden dat het voor Rusland méér is dan de oorlog in Oekraïne. Dat het voor hen gaat om het verdedigen van Rusland in het wereldsysteem. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft dat vorige week ook even gezegd tijdens de gesprekken in de Turkse badplaats Antalya. Het Russische vraagstuk, de plaats van Rusland in het wereldsysteem, is sinds de implosie van de Sovjetunie nooit opgelost, en dat is de voedingsbodem voor dit conflict."
"Westen zal moeten denken over een strategie"
Volgende week komt de Amerikaanse president Joe Biden naar Brussel, waar hij zowel de NAVO als de EU-top zal bezoeken. Tijdens die bijeenkomsten zal werk moeten worden gemaakt van het op elkaar afstemmen van de sancties die werden opgelegd aan Rusland. Ten tweede zal ook moeten worden nagedacht over een strategie, zegt Criekemans.
"Want tot nu toe is eigenlijk alleen maar gereageerd op de gebeurtenissen van het moment, terwijl je ook moet nadenken over waar je wilt landen. Oekraïne is aan het onderhandelen met Rusland, maar dit conflict heeft grotere geostrategische en geo-economische implicaties.
Je wilt dat er een oplossing is, maar dat mag er ook geen zijn waarbij Rusland tot de conclusie komt dat een beperkte oorlog in Europa mogelijk is, waardoor ze dit zouden kunnen herhalen. Anderzijds zou het Westen een conditionaliteit moeten brengen in de sancties. Als er een opening is in het diplomatiek overleg, moet er bereidheid zijn om een deel van de sancties weg te nemen, bijvoorbeeld bij een wapenstilstand of het terugtrekken van troepen."