Artikel in de Telegraaf vandaag. AMG wordt niet genoemd. Maar er staat wel iets in over Lithium winning in Duitsland.
AMSTERDAM Zonder lithium geen batterijen voor smartphones en stekkerauto’s. Maar de grote producent Chili legt zijn ’witte goud’ aan banden. Ook andere landen nationaliseren hun grondstoffen. Producenten zoeken snel alternatieven voor lithium. Ook in Nederlandse bodem.
Op de 970 kilometer lange witte Atacama-woestijn in Noord-Chili scharrelen felroze flamingo’s naar voedsel. Op de droogste woestijn ter wereld lijken grote blauwe zwembaden te liggen. De uitgehakte blokken gevuld met zout grondwater leiden naar lithium, onder de zoutlagen. Lithium wordt er met water uit gezogen, wat omwonenden zorgen baart over de waterstand, en na verdamping geëxporteerd.
Chili is ’s werelds grootste leverancier van het materiaal voor duizenden malen herlaadbare lithium-ionbatterijen, de standaard nu voor elektrische auto’s. Voor een gemiddelde elektrische autobatterij is acht kilo lithium nodig.
Prijsstijgingen
Rond 30% van alle mondiale lithiumproductie komt uit Chili. Het bezit ook 40% van alle bewezen reserves, 8,2 miljoen ton. Veel meer dan Argentinië, Australië en China hebben. Met maar 14 miljoen lithium in de grond, verwachten inkopers van batterijauto’s extreme prijsstijgingen.
De schaarste van deze grondstoffen voor batterijen is nog niet extreem groot, de productie in de lithiumdriehoek Chili-Argentinië-Bolivia, die samen 60% van alle lithiumreserves bezitten, is verre van geperfectioneerd, stelt Shirley Meng, hoogleraar in energiesystemen aan de Universiteit van Chicago. Maar reken erop dat in 2030 enorme concurrentie tussen gigawatt-fabrieken in Azië, de VS en Europa is losgebarsten, zegt ze. „We moeten dus nu plannen hoe je lithium moet recyclen.” Die technieken zijn er amper.
Europa schakelt over op batterijauto’s. Chili steekt evenwel een spaak in het wiel. President Gabriel Boric wil de vergunningen van de twee grootste mijnbouwers SQM en Albemarle, verlengen maar alleen als ze een joint venture vormen met een Chileens staatsbedrijf. „Chili kan deze kans voor onze toekomst niet laten lopen”, schetst hij de verwachte inkomsten.
Chili’s stap versterkt een nationaliseringstrend in grondstoffen. In olie kon Aramco veruit de grootste worden dankzij de nationalisering van de Saudische voorraden. In nog 22 OPEC-landen eisen regeringen de olieproductie op. In Noorwegen blijft staatsbedrijf Equinor dominant in olie en gas. Indonesië kondigde nationalisatie van zijn nikkel aan, de Filipijnen wil hetzelfde, Mexico deed dat al en Zimbabwe legt zijn export aan banden.
In China, dat 85% van de zeldzame aardmetalen verwerkt, en Kazachstan gaan producenten gedwongen joint ventures voor mijnbouw aan. Europa begint een industrie voor schaarsere grondstoffen zoals kobalt en nikkel. Er worden zo’n dertig batterijfabrieken gebouwd om onafhankelijk van China te worden.
Binnen Europa kennen Portugal, Tsjechië, Servië, Zweden en Finland grotere bewezen voorraden lithium. Maar burgerverzet bemoeilijkte booractiviteiten. Duits speurwerk in de Oberrheingraben van het Rijndal leverde kilometers diep lithium op, er ligt bijna 16 miljoen ton. Duitsland gaat dat winnen.
In de jacht op lithium vonden onderzoekers Erica Biagini en Ahmed Hussain van de TU Delft hoge concentraties lithium in het grondwater van Friesland, Limburg en een stuk Noordzee. Waar naar aardwarmte geboord wordt, zou dat meteen de ideale verdamper van lithiumwater zijn.
Boorpunten
Per liter water, aldus de TU Delft, is tot 50 milligram lithium te verkrijgen. Dat kan bij topproductie leiden tot 5 tot 10 kilogram lithium per uur. Slaat Nederland voldoende boorpunten, dan is de vraag voor eigen elektrische auto’s in Nederland te vervullen, stellen de onderzoekers. Het is vroeg, erkende staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw), maar de lithiumzoektocht gaat door. „Het is niet de vraag of, maar hoe”, stelt hij.