Weg met olifantenpaadjes in Utrecht, vindt Partij voor de Dieren: ‘Is dit een 1 aprilgrap?’
Je komt ze overal in de stad tegen: olifantenpaadjes. Het zijn die uitgesleten paden dwars door het groen, ontstaan omdat mensen nu eenmaal de neiging hebben een bocht af te snijden waar dat kan. De Partij voor de Dieren in Utrecht spreekt van ‘gestamp in het groen’ en wil dat er tegen wordt opgetreden. Tot hilariteit van anderen: ,,Ik dacht dat het een 1-aprilgrap was.’’
Maarten Venderbosch 30-09-23, 11:00
Het veronderstelde ‘gestamp’ werkt voormalig fotograaf des vaderlands Jan Dirk van der Burg op de lachspieren. ,,Ik heb er serieus een nacht niet van kunnen slapen, ongelooflijk. Landelijk verkeert die partij in een diepe crisis, maar de afdeling Utrecht houdt nog tijd over om te pleiten voor een olifantenpaadjes-bestrijdingsdienst.’’
Van der Burg fotografeerde door het hele land talrijke voorbeelden van deze paadjes door het groen, overal een gevolg van het feit dat mensen van nature kiezen voor de kortste weg van A naar B. Hij bracht deze ‘afstekertjes’ samen in een fotoboek, dat meer dan tien jaar geleden verscheen maar nog altijd tot de verbeelding spreekt. Het vond op Instagram een vervolg in het account ‘Olifantenpaadjes’, waar iedereen wordt opgeroepen staaltjes van binnendoortjes te delen. Iets wat kennelijk tot de verbeelding spreekt: het account telt 73,5 duizend volgers.
Groen plat lopen
Van der Burg: ,,Ik vind het vooral hilarisch dat de Partij voor de Dieren oppert zo’n paadje desnoods maar af te sluiten door er boomstammen voor te leggen. Stel je voor: vanwege behoud van de biodiversiteit wil je dat niet iedereen het groen zomaar plat loopt, maar om daar iets tegen te doen zaag je dan wel een paar bomen om.’’
Spontaan ontstane fietsenstalling met olifantenpaadje in de groenstrook langs de Alexander Numankade.
Voor de Partij voor de Dieren is het echter bittere ernst. ,,Het onderwerp is nog nooit aan de orde geweest in de Utrechtse politiek’’, zegt Wendy Hoenkamp namens de partij. Hoog tijd, daarom, het te agenderen: ,,Kijk, een grasveld in Leidsche Rijn waarin een olifantenpaadje ontstaat, dat is misschien niet zo heel erg. Anders wordt het als een natuurvriendelijke oever of anderszins een stukje rijke natuur op deze manier wordt verstoord. Dan tasten we daarmee wel degelijk de biodiversiteit aan.’’
De Partij voor de Dieren stelt - onder het kopje ‘Geen gestamp in het groen’ - schriftelijke vragen aan het Utrechts gemeentebestuur. ,,Op welke schaal komen deze paden voor in de stad en welk beleid geldt hier eigenlijk voor? Waar ligt de grens? Wanneer moeten we omwille van de biodiversiteit optreden? En hoe dan?’’
Dwars door de porseleinkast
Olifantenpaadjes heten olifantenpaadjes, omdat van olifanten bekend is dat ze recht toe-rechtaan op hun doel afgaan. Ongeacht obstakels op hun weg, dus dwars door de spreekwoordelijke porseleinkast. ,,Mensen zijn wat dat betreft niet anders’’, zegt Van der Burg.
,,Als we constateren dat ergens op een plantsoentje zich al één medemens heeft begeven, kiezen wij zonder verder nadenken precies diezelfde weg. Ik zie hier een prachtig fenomeen: architecten en stedenbouwers hebben zich de blubbers gestudeerd om ons landje zijn keurig aangeharkte vorm te geven, vervolgens zorgt ons menselijke instinct ervoor dat wij burgerlijk ongehoorzaam die olifantenpaadjes in het gras lopen.’’
De Utrechtse afdeling van de dierenpartij stelt niet alleen vragen, maar geeft ook voorbeelden. Bij de Gele Brug, de Haarrijnse Plas, het Niftarlakeplantsoen en de Fortlaan vind je duidelijke voorbeelden. Aan de Alexander Numankade stuitte de partij op niets minder dan zelfs een ‘mammoetpad’. ,,Hoe gaan we het voormalig groen op de olifantenpaadjes in ere herstellen? Hoe gaan we het ontstaan voorkomen? Gaan we ze versperren met boomstammen, of juist door bomen en struikgewas aan te leggen?’’
Flabbergasted
Utrechtse Ilse Harms reageert ‘flabbergasted’ op de gestelde vragen. Zij is verkeerspsycholoog en riep een paar jaar geleden Utrechters ook al eens op olifantenpaadjes aan te dragen; interessante studieobjecten vanwege de correlatie tussen verkeer en menselijk gedrag. Maar zeker níet met de bedoeling ze uit het straatbeeld te wissen, integendeel: ,,Olifantenpaadjes laten mooi het contrast zien tussen de omgeving zoals die is bedacht en de omgeving zoals die wordt gebruikt.’’