DEN HAAG - Nederland heeft een verbond met negen landen gesloten om krachten te bundelen voor de Europese chiptechnologie. Dit samenwerkingsverband, met grote landen als Duitsland en Frankrijk, buigt zich over een nieuwe Brusselse miljardenimpuls voor de sector en verhoging van de chipproductie in Europa.
Het door Beljaarts opgetuigde samenwerkingsverband bestaat, naast Nederland, uit België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Oostenrijk, Polen en Spanje. De samenwerking past in de bredere zoektocht naar Europese autonomie, nu de Verenigde Staten zich steeds meer van het wereldtoneel terugtrekt. Dat voltrekt zich nu in sneltreinvaart onder de nieuwe president Donald Trump. Maar ASML zuchtte tijdens de regeerperiode van zijn voorganger Joe Biden ook al onder de grote Amerikaanse druk op export-restricties voor China.
Nederland met ASML een wereldwijde marktleider
Voor Nederland zijn de belangen in de chipsector groot, omdat ons land met ASML een wereldwijde marktleider is bij de productie van chipmachines. De positie van de techgigant uit Brabant stond in Nederland recent al onder druk door het verslechterde vestigingsklimaat. Het vorige kabinet trok al 2,5 miljard euro uit om te voorkomen dat het bedrijf over de grenzen ging kijken voor uitbreiding. Deze geheime operatie, onder de noemer ’Operatie Beethoven’, werd vorig jaar onthuld door De Telegraaf.
In plaats van miljarden uit de Haagse schatkist moet het geld dit keer uit Brussel komen. Een van de speerpunten van de ’chip-coalitie’ is namelijk om een vervolg te geven aan de EU Chips Act uit 2023. Daarmee investeerde Brussel 43 miljard euro, voor onder meer nieuwe technologieën en start-ups in de sector. Maar die deal loopt over een paar jaar alweer af. En tegelijkertijd blijven landen als de Verenigde Staten als China tientallen miljarden investeren in de chipsector. Die wordt almaar belangrijker nu de zogenoemde halfgeleiders voor steeds meer zaken worden gebruikt: van telefoons en ’slimme’ apparaten thuis tot innovatieve wapens voor defensie zoals drones.
Met het nieuwe samenwerkingsverband zet Beljaarts onder meer in op verlenging van de Europese financiële steun: „We hebben afgesproken voor het eerst een gezamenlijke aanpak op te stellen om de productiecapaciteit te vergroten, meer publiek en private financiering voor de nieuwste halfgeleidertechnologieën en -toepassingen te hebben én te investeren in voldoende opgeleide mensen die kunnen werken in deze sector.”