Kabinet zoekt naar miljardenbezuinigingen
11 september 2009, 22:04 | ANP
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet zet in oktober hoge ambtenaren aan het werk om uit te zoeken hoe er op allerlei beleidsterreinen 20 procent kan worden bezuinigd. ,,Heroverwegingen'', heten de onderzoeken die het kabinet dinsdag op Prinsjesdag zal aankondigen.
Het kabinet zal ook oproepen tot ,,een breed maatschappelijk debat'' over ,,hoe we er, weliswaar met minder middelen, toch voor kunnen zorgen dat Nederland er in 2020 schoner, slimmer, sterker, solidair en solide'' voorstaat, zo staat te lezen in de inleiding van de miljoenennota van minister Wouter Bos van Financiën.
De bezuinigingen zijn het gevolg van de diepste recessie sinds de jaren dertig van de vorige eeuw. Ze moeten het overheidstekort en de staatsschuld terugdringen die eind volgend jaar zal zijn opgelopen tot ongeveer 380 miljard euro, omgerekend 23.000 euro per Nederlander. Het overheidstekort zal volgend jaar oplopen naar 6,3 procent, aldus de laatste berekeningen van het Centraal Planbureau. Omdat eerder voor 2010 werd uitgegaan van een overschot van 0,7 procent, betekent het tekort een gat van 40 miljard euro met de eerdere verwachtingen.
Bezuinigingen
Het kabinet besloot dit voorjaar om in 2009 en 2010 miljarden te investeren in de economie om Nederland door de recessie te helpen. Maar in 2011 staan er al voor 1,8 miljard aan bezuinigingen op stapel en dat wordt de jaren erna alleen maar meer, mogelijk oplopend tot 35 miljard euro.
De prinsjesdagstukken werden vrijdag verspreid onder Tweede Kamerleden, die ze niet mochten delen met journalisten en ze mochten er ook niet op reageren. Tweede Kamervoorzitter Gerdi Verbeet herinnerde de Kamerleden nog eens aan hun geheimhoudingsplicht toen er in de media berichten verschenen ,,waarvan de inhoud de indruk wekt dat de geheimhouding rondom de rijksbegroting mogelijk is geschonden''. De geheimhoudingsplicht blijft ,,onverkort van kracht'', waarschuwde Verbeet.
Beleidsvoornemens
Maar anders dan andere jaren zijn er nauwelijks echt nieuwe cijfers of beleidsvoornemens uitgelekt. De voorspellingen van het CPB zijn vrijwel identiek aan de vertrouwelijke berekeningen die het Planbureau in augustus maakte.
Uit de cijfers blijkt dat de gemiddelde koopkracht volgend jaar een fractie minder hard daalt dan het CPB vorige maand voorspelde. Werd in augustus nog rekening gehouden met een gemiddelde koopkrachtdaling van 0,25 of 0,50 procent, inmiddels wordt uitgegaan van een gemiddelde daling van 0,25 procent.
Werkloosheid
De verdere voorspellingen van het planbureau voor de Nederlandse economie zijn gelijk aan die van augustus. De economie krimpt dit jaar naar verwachting met 4,75 procent en kent in 2010 een nulgroei. De werkloosheid stijgt naar 615.000.
Minister Bos kon officieel niet reageren op de koopkrachtcijfers, maar als ze kloppen, ,,dan hebben we ongelooflijke mazzel'', zei Bos. ,,Dan mogen we in onze handen knijpen dat we over twee jaar gezien tijdens de grootste crisis sinds de jaren dertig van de vorige eeuw toch de koopkracht weten te verbeteren''. Dit jaar stijgt de koopkracht namelijk nog fors.