Van uitstel komt geen afstel (al had het weinig gescheeld, want ik was het domweg alweer vergeten). Hierbij alsnog een een reactie op depost van robutrecht en (inmiddels) ook Joost_K:
1) Groeiende schademarkt:
Ja dat kan zo zijn, echter:
a) Aan die groei zit een grens en er gaat dus een verzadigingsmoment komen
b) Voorbeeld van 12 juli geeft het verschil in winstgevendheid aan met de (vroegere) levensverzekeringen, dus als de winsten uit de "leven-tak" opdrogen, dan kan de "schade-tak" dat nooit voldoende compenseren
2) Pensioenpotten overnemen:
Eens, echter: dat zijn gesloten "DB" potten ("buyouts") en op een gegeven moment zijn die op en heb je daarna te maken met een (heleboel) langzaam leeglopende potten. De reden dat daar geen nieuwe aangroei meer in zit, is vanwege de overstap naar de nieuwe (pensioenwet) "DC" potten die eigendom van de klant zijn, en zoals gezegd zijn die een stuk minder winstgevend, dan de ouderwetse potten.
Overigens kan je bij het overnemen van die DB potten geen "woekerwinsten" meer halen (á la die beleggingsverzekeringen). Enerzijds, omdat de toezichthouder daar nu streng op toekijkt, en anderzijds, omdat het simpelweg premievrije potten zijn met pensioentoezeggingen die de verzekeraar alleen nog maar moet uitkeren. M.a.w.: bij het overnemen moet een goede prijs worden afgesproken, en daarna moet de verzekeraar hopen dat hij die pensioenen voldoende efficient kan uitkeren en dat hij het rente- en langlevenrisico voldoende heeft afgedekt. Het overnemen van potten is dan bijna een must om voldoende volume te houden, omdat je anders te hoge kosten moet maken voor te weinig polissen.
3) Bewaarloon pensioenpotten
Klopt, dit betreft de pensoenen "nieuwe stijl" (DC met beleggingen die eigendom zijn van de klant). Het vervelende is echter dat ASR in toenemende mate concurrentie zal gaan ondervinden van nieuwe aanbieders die lagere beheerlonen gaan vragen (conform gewone beleggingsfondsbeheerder). Hoe groter zo'n "fintech" bedrijf, des te lager dat % dat ze kunnen gaan vragen. M.a.w. dit gaat m.i. geen nieuwe kip met de gouden eieren worden. Ik voorspel dat het beheren van beleggingen een vak apart gaat worden en dat verzekeraars alleen nog maar van nut zijn om risicodekkingen bij pensioenen te verzorgen (zoals een nabestaandenpensioen op risicobasis verzekeren) en als uitkeringsfabriek voor het uitkeren van een opgebouwde beleggingspot in een levenslang pensioen.
4) Waar gaat het geld naartoe bij overlijden?
1) Bij een DB systeem (verzekeraar is uitkeringsfabriek en garandeert een levenslang pensioen), gaat het geld inderdaad naar de verzekeraar. Echter: dat is geen winst. De verzekeraar heeft dat geld namelijk nodig om de pensioen uit te kunnen keren van degene die langer doorleeft.
Voorbeeld: stel dat de levensverwachting 85 jaar is
Verzekerde A sterft op leeftijd 84 en laat daarmee 1 jaar aan pensioen achter aan de verzekeraar
Verzekerde B sterft op leeftijd 86 en krijgt daarmee 1 jaar extra pensioen van de verzekeraar
Per saldo verdient de verzekeraar in dit (zwaar versimpelde) voorbeeld niets.
Sterker nog: het probleem is dat in de afgelopen decennia de levensverwachting continu bleef stijgen, waardoor de verzekeraars hun voorzieningen telkens geld moesten bijstorten (langlevenvoorziening). Je ziet daarom dat verzekeraars dit "langleven"-kansenspel steeds vaker willen afdekken door (forse) premies te betalen aan grote buitenlandse herverzekeraars, waardoor de verliezen in één klap kunnen worden genomen en de verzekeraar daarna eigenlijk een risicovrije uitkeringsfabriek wordt.
2) Bij een DC systeem is het afhankelijk van de specifieke pensioenregeling van de werkgever. Bij collectieve regelingen valt het geld vrij in de algemene pot ten gunste van de overlevende verzekerden in die pot. Bij Individuele regelingen (wat steeds meer de trend wordt) blijft het geld eigendom van de nabestaanden
3) Als de verzekeraar een risicodekking aanbiedt (nabestaandenpensioen op risicobasis), dan geldt er een omgekeerd kansenspel. Als de verzekerden allemaal blijven leven dan is dat winst voor de verzekeraar (er ontstaan geen nabestaandenpensioenen uit de risicopremies voor dat jaar, dus zijn die ontvangen premies pure winst). Als ze echter allemaal sterven, dan lijdt de verzkeraar zwaar verlies, omdat ze veel meer nabestaandenpensioen moeten uitkeren dan ze aan risicopremies hebben ontvangen. In de praktijk zorgt de verzekeraar dat die elk jaar de (eenjarige risico) premies bijstelt, en daardoor elk jaar wel een beetje winst maakt. Maar dat zijn niet de geweldig grote winsten van weleer.
5) Potten in de uitkeringsfase
Ja dit is het moment om te kunnen verdienen aan a) "overrente" en b) misschien aan de overlijdens versus langlevenkansen.
a) Overrente
Een verzekeraar is gebonden aan strenge regels hoe te beleggen. Eenmaal in de uitkeringsfase is de resterende duur beperkt en de belegginshorizon relatief kort (zeg 10-15 jaar i.p.v. 40-50 jaar). Vaak moet een verzekeraar het rente (en beleggingsrisico) daarom zoveel mogelijk afdekken, waardoor je niet zoals een pensioenfonds kan beleggen in van alles en nog wat, maar zo veel mogelijk vastrentend, wat met de huidige lage rentes niet veel oplevert tegenover de rekenrente die wordt gegarendeerd.
b) Zoals eerder besproken valt het geld van een overledene niet vrij als winst voor de verzekeraar, maar is dat nodig om het pensioen van langer levenden te betalen. Dit "langlevenrisico" is dusdanig serieus, dat verzekeraars dit risico steeds vaker afdekken.
Overigens gaat het proces van krimp en transformatie naar "uitkeringsfabriek" heel traag en duurt het nog best wel een tijd voordat je het daadwerkelijk gaat zien. Ook al is de Individuele Levenverzekeringenmarkt supersnel opgedroogd, de Collectieve Pensioenmarkt blijft nog wel een hele lange tijd doorsudderen, voordat alle DB regelingen helemaal zijn uitgekeerd en de grote goedkope fintechbedrijven alle beleggingspotjes hebben overgenomen. Je moet de markt alleen een beetje voor zijn, en dus niet wachten totdat iedereen het gaat zien in de vorm van structurele dalende trend in de jaarrekeningen.
Daarom zeg ik ook: als je beleggingshorizon niet geweldig lang is, dan hoef je je denk ik weinig af te trekken van mijn verhaal. Sta je aan het begin en heb je nog wel 40+ jaar te gaan, dan is het handig om te kijken of en wanneer de eerste signalen doorsijpelen naar "de markt". Zorg er dan voor dat je maatregelen neemt, voordat de rest dat doet. En in de tussentijd kan je genieten van stijgende dividenden (vooramelijk door het vrijvallen van gebonden kapitaal) en daardoor voorlopig nog steeds stabiele en/of stijgende koersen! ;-)