voda schreef op 26 november 2022 10:15:
Deel 2:
Cultuuromslag
Want fataal hoeven de problemen voor Philips uiteindelijk niet te zijn, denkt Everts. „Philips is kapitaalkrachtig genoeg. Het eigen vermogen is sterk en onlangs heeft het een miljard aan kredietlijnen geopend bij banken om genoeg liquiditeiten te hebben voor de nabije toekomst. De toekomstige winstgevendheid van Philips is er. De andere activiteiten, zoals de mri- en ct-scans doen het goed en hebben geen last van de problemen met de apneu- en beademingsapparaten.”
Als het aan Everts ligt, maakt Philips dus haast met de afwikkeling van het apneudrama. „Hoe eerder er overeenstemming komt met patiënten, autoriteiten en beleggers, hoe eerder het de blik weer op de toekomst kan richten”, zegt hij.
BEKIJK OOK:
Dooft rol Philips straks uit in de lichtstad?
Ondertussen zal ook de cultuur moeten veranderen bij Philips, waar in de transitie van breed elektronicaconcern naar medisch technisch specialist waarschijnlijk iets fout is gegaan, denkt Everts. „Philips was altijd gefocust op kostenbesparingen, omdat het actief was in markten met lage marges. Dat ging wel eens ten koste van de kwaliteit. Toen een leverancier in 2016 wees op de gevaren van het schuim in de apneu-apparaten en met een veiliger, iets duurder alternatief kwam, heeft Philips niet adequaat opgepikt. Dat kan als je hifi verkoopt, maar niet bij apparaten waar mensenlevens van afhangen. Dat is echt verwijtbaar.”
Frans van Houten (l.) naast financieel topman Abhijit Bhattacharya tijdens zijn laatste aandeelhoudersvergadering bij Philips. ANP/HH
Herstructurering
Dat Jakobs, die in oktober de vervroegd afgetreden Frans van Houten verving, gaat ingrijpen, is inmiddels duidelijk. Tijdens zijn eerste optreden als ceo maakte hij bekend wereldwijd 4000 banen te schrappen, wat in Nederland waarschijnlijk gaat leiden tot 400 gedwongen ontslagen. Daarbovenop kondigde Jakobs aan de eerste drie maanden van zijn bewind te willen gebruiken om de activiteiten van Philips goed tegen het licht te houden, en plannen te maken voor de toekomstige koers van het bedrijf. Dat daarbij nieuwe ontslagen vallen, sloot hij niet uit,
Vakbond De Unie merkt inmiddels onrust onder het personeel. „Mensen willen graag blijven, maar vragen toch om advies of het niet beter is om weg te gaan”, zegt bestuurder Suat Koetloe, die waarschuwt voor de gevaren van een braindrain als de herstructureringen waar Jakobs aan werkt, doorschieten of te veel onzekerheid veroorzaken. „Het gaat ons om de werkgelegenheid. Het is belangrijk dat die kennis en ervaring bij Philips blijft. We zitten hier niet ver van chipmachinemaker ASML, dat heel veel mensen zoekt”, zegt hij.
BEKIJK OOK:
Meer ontslagen lijken in het verschiet bij Philips
Everts ziet een ander probleem in hoe Philips de afgelopen jaren is geleid. „Met Frans van Houten hebben ze iemand aan het roer gezet die zeer gevierd was in de private-equitysfeer en gefocust op maximale waarde bij zijn exit. Die heeft in de eerste vier jaar iedereen ervan beticht dat ze het niet goed deden en gezegd: ’Ik pak de verantwoordelijkheid en ga hier iedereen helpen het beter te doen.’ De tweede vier jaar was het een en al vergezichten over hoe goed het bedrijf er nu wel niet voorstond, om een zo hoog mogelijke waarde te realiseren bij zijn vertrek.”
Onderdelen afstoten
Het is dan ook niet voor niets dat Jakobs bij zijn benoeming tot ceo aankondigde ’meer realisme’ te willen brengen bij Philips en sprak van ’een crisis’. Dat woord had zijn voorganger altijd vermeden. Tot twaalf dagen voor zijn aftreden hield Van Houten nog vol dat zijn bedrijf in de tweede helft van het jaar weer groeide.
Volgens Marcel Metze, schrijver van drie boeken over Philips, zit Jakobs niet in dezelfde situatie als zijn voorgangers, die jarenlang onderdelen konden afstoten om de winstgevendheid te verbeteren. „De opsplitsing van Philips komt uit de koker van Cor Boonstra (ceo van 1996 tot 2001, red.) en McKinsey, maar daar was de tijd niet rijp voor”, zegt Metze. „In de jaren tachtig zijn ze begonnen met schaalvergroting en in de jaren negentig met de verkoop van het tafelzilver, zoals dat toen heette. Dat is nu op en er is in de kern alleen een verschrompeld Philips over. Er valt niks meer af te splitsen. Dan heb je het allerlaatste station bereikt en is het de vraag of je er weer bovenop komt. Anders komt een scenario dat een ander het overneemt dichterbij.”
Roy Jakobs (met stropdas) noemt de situatie rond de apneu-apparaten een ’crisis’. ANP/HH
BEKIJK OOK:
’Fabriek van alles’ nu kwetsbaar zorgbedrijf: Philips al even aan de lijn
Onzekerheid
Dat er ondanks de enorme koersval geen geruchten gaan over overnamepogingen, ligt volgens Everts aan de enorme onzekerheid rond Philips, dat de komende jaren moet afwachten hoeveel het kwijt zal zij aan claims. „Tot op heden horen we daarover niets van Philips en partijen die mogelijk interesse zouden hebben. Dat komt door de grote onzekerheid over de afloop van deze affaire. Normaal zou je denken dat een concurrent of een opkoper wel interesse zou hebben om Philips voor een lage prijs over te nemen. Maar niemand durft het.”
Tot Jakobs met het goede nieuws komt dat Philips een akkoord heeft met patiënten, klanten, aandeelhouders en andere betrokkenen. „Dan is de onzekerheid voorbij en ligt er een schoon bedrijf met goede kwaliteit, als Philips leert van zijn tekortkomingen. Dan komt er vast en zeker ook weer reuring in de koers.”
BEKIJK OOK:
VWS erkent ’vertraging’ rond apneuzaak Philips, geduld advocaat op
Niet kinderachtig
Dan is een overname van Philips altijd een scenario om rekening mee te houden. „Als je je beweegt in de wereld van de beursgenoteerde ondernemingen, dan moet je niet kinderachtig zijn”, zegt Everts. „Philips heeft zelf Respironics overgenomen. Je profiteert aan de ene kant en soms ben je een speelbal aan de andere.”
Metze ziet in het huidige Philips ’een mooi voorbeeld van creatieve destructie’. „Bedrijven die het heeft afgestoten floreren. De lichttak doet het goed, om van ASML en NXP maar te zwijgen. Rond audioapparatuur en televisies kun je niet meer concurreren met Aziatische partijen en dus baten ze het Philips-logo slim uit. Als je ziet wat er als een feniks uit de as is gerezen in en rond Eindhoven, dan ligt er een prachtige belofte voor de toekomst.”
www.telegraaf.nl/financieel/168894942...