FD
AkzoNobel, wat gaat er de komende jaren van je worden?
Zo turbulent als de algemene aandeelhoudersvergadering van AkzoNobel vorig jaar april verliep zal het er donderdag niet aan toe gaan. Maar de centrale vraag is dezelfde als toen: AkzoNobel, wat gaat er de komende jaren van je worden?
Vorig jaar rammelde de Amerikaanse concurrent PPG driftig aan de poort van het verf- en chemiebedrijf. In de aandeelhoudersvergadering, voor deze ene keer in de grote Amsterdamse RAI, riepen boze Angelsaksische aandeelhouders AkzoNobel op voor het bod van PPG te kiezen. Zelf zou het management in hun ogen nooit zo veel ondernemingswaarde kunnen creëren.
Een schip wordt geschilderd met verf van AkzoNobel.
Een schip wordt geschilderd met verf van AkzoNobel.Foto: AkzoNobel
In een belendende zaal van het Amsterdamse congrescentrum vroeg toenmalig topman Ton Büchner een uur eerder enkele duizenden opgetrommelde werknemers steun bij zijn pogingen om PPG van lijf te houden. Nog geen maand later zou een groep ontevreden aandeelhouders onder leiding de Amerikaanse activistische belegger Elliott AkzoNobel voor de Ondernemingskamer dagen.
Aandeelhouders vertrekken
Sinds de zomer 2017 is het toneel ingrijpend gewijzigd. PPG is na zijn derde bod vertrokken en zegt niet te staan trappelen om terug te komen. PPG-topman Michael McGarry zei vorig jaar in oktober: 'Ik denk dat we erg duidelijk waren. We trokken ons bod op 1 juni in. En we zijn verder gegaan.'
De boze aandeelhouders hebben hun knopen geteld en zijn vertrokken of hebben hun belang gereduceerd. De Amerikaanse activistische belegger Elliott Capital heeft zijn belang van ruim 9% naar verluidt verkleind, maar heeft nog altijd meer dan 5%. Het eveneens Amerikaanse investeringsfonds Tweedy Brown heeft na 25 jaar aandeelhouderschap zijn belang van 1% verkocht. De Amerikaanse vermogensbeheerder Columbia Threadneedle heeft zijn belang van 1% ‘significant’ verkleind en Causeway verminderde zijn participatie van 6,7% geleidelijk naar 3%.
Welke prijs betaalt Akzo?
Een buitenstaander zou kunnen denken dat AkzoNobel de strijd heeft gewonnen. Maar tegen welke prijs is de oppositie afgeweerd en heeft het verfbedrijf zijn zelfstandigheid behouden? AkzoNobel heeft zijn werknemers afgelopen jaar om steun gevraagd en maakt nu ruzie over pensioenrechten. De komende jaren zullen Ondernemingsraad en vakbeweging de Akzo-top er zeker aan herinneren hoe blij die in 2017 was met hun steun.
Het concern is ook aandeelhouders verregaand tegemoet gekomen. Het heeft een superdividend uitgekeerd, en onlangs zijn chemiepoot verkocht. De opbrengst van netto €7,5 mrd gaat voor het einde van dit jaar voor het ‘overgrote deel’ naar de aandeelhouders, via een mix van extra dividend en inkoop van aandelen. Aandringen op opsplitsen en de opbrengst aan jezelf laten uitkeren is een beproefde tactiek van activisten zoals Elliott Capital.
Topteam is helemaal ververst
Het belangrijkste misschien wel is dat AkzoNobel zijn ambities flink heeft opgeschroefd om aandeelhouders te paaien. Een winstmarge van 15% in 2020 in plaats van de eerdere stip op de horizon van 10%-12% in 2018, mede met hulp van middelgrote en kleine overnames. De vraag is hoe het concern het gaat doen.
Thierry Vanlancker
Thierry VanlanckerFoto: Binh Tran
Het heeft om te beginnen zijn topteam compleet ververst. De Belg Thierry Vanlancker heeft de plaats ingenomen van topman Ton Büchner en Maarten de Vries heeft de rekenmachine overgenomen van financieel bestuurder Maëlys Castella. Ook de raad van commissarissen is opgeschud, met als meest prominente verandering de president-commissaris. Antony Burgmans geeft de leiding donderdag over aan de Deen Nils Andersen, voormalig topman van containervervoerder Maersk.
Integratie, steeds maar weer integratie
Voor de verhoging van het rendement putten Vanlancker en De Vries uit beproefde receptuur. Net als Ton Büchner voor hen wordt gemikt op het smeden van 'One AkzoNobel'. Thierry Vanlancker zei in maart: ‘We willen één geïntegreerde keten van leveranciers, één geïntegreerde businessplanning, één geïntegreerde fabriek. We halen intern de muren tussen de onderdelen weg en krijgen daarmee de synergie die je ook creëert als je kleine bedrijven samenvoegt.’
Het zijn dezelfde teksten als Büchner uitsprak. En zelfs diens voorganger Hans Wijers repte na de overname van ICI van een focus op integratie van de verschillende Akzo-delen. Maar Vanlancker zegt serieus werk te maken van deze klus. Daarvoor heeft hij zijn heil gezocht bij de Britse adviseur Oliver Whight, specialist op het gebied van geïntegreerde planning. De kosten voor staf, administratie, IT, marketing, verkoopapparaat waren over 2017 bij AkzoNobel in vergelijking met de concurrenten relatief hoog – in relatie tot de omzet. Akzo komt op 31,4%, PPG op 27,3%, Sherwin Williams op 29,9%, RPM op 29,7% en Axalta zelfs maar op 18,5%.
Matig kwartaal
AkzoNobel kende een matig eerste kwartaal. Het concern meldde over 2017 al een 2,5% lager bruto bedrijfsresultaat (ebit) bij een 2% hogere omzet door hogere grondstofprijzen en tegenzittende valuta-ontwikkelingen. En ook in het eerste kwartaal van dit jaar was het van hetzelfde laken een pak. De omzet daalde met 8% en het bedrijfsresultaat met 28%. De winstmarge daalde zelfs van 8,8% naar 6,8%.
Tot gemor onder aandeelhouders leidde dit niet. Ze hebben voorlopig vooral reden tot lachen. Ze kregen keurig dividend uitgekeerd, binnenkort, na de definitieve verkoop van de Chemietak, volgt waarschijnlijk meer geld en de koers van het aandeel lag afgelopen twaalf maanden substantieel hoger dan de €56 in december 2016 instapte. Dat was het moment dat de activistische partij Elliott instapte en Akzo aan een turbulent jaar begon.
Overnemen, fuseren of overgenomen worden
De hamvraag de komende tijd is hoe het de pure verfmaker AkzoNobel met een omzet van circa €10 mrd zal vergaan in een consoliderende sector. Telkens steken weer geruchten de kop op. Volgens ingewijden houdt AkzoNobel rekening met een nieuwe actie van PPG of eventueel Sherwin-Williams die beide hun posities in Europa en Azië willen versterken. Fusiebesprekingen tussen AkzoNobel en Axalta mislukten eind vorig jaar. Maar voor een huwelijk is vaak meer tijd nodig.
De vraag is of AkzoNobel nogmaals het Oranje-sentiment bij politici en burgers zal willen mobiliseren. Met Vanlancker en Andersen heeft het verfbedrijf twee buitenlanders aan het roer, van wie de eerste zijn opvoeding deels heeft genoten bij het Amerikaanse Axalta. Door de verkoop van chemie is het bedrijf bovendien nog minder een Nederlands bedrijf geworden.