Vlag kan nog niet uit voor wereldeconomie
16 juli 2009, 18:08 | ANP
AMSTERDAM (AFN) - De laatste weken worden steeds meer lichtpuntjes ontwaard in de duisternis van de economische recessie. Maar hoe sterk kan het economisch herstel zijn als de werkloosheid wereldwijd snel oploopt en overheden moeten bezuinigen om hun torenhoge tekorten weg te werken?
De afgelopen week waren er weer heel wat groene scheuten die kunnen wijzen op het begin van een economische lente. Een greep uit het nieuws: de Chinese economie groeide harder dan verwacht, de industrie in de eurozone krimpt niet meer, Amerikaanse banken als Goldman Sachs en JPMorgan boeken weer winst en producenten in de chipindustrie zien de toekomst zonniger tegemoet. Beurshandelaren reageerden optimistisch en gaven de koersen de afgelopen dagen wereldwijd een forse duw omhoog.
De grote vraag is echter hoe duurzaam een eventuele opleving van de economie zal zijn. De opleving van de productie komt nu vooral doordat fabrieken hun voorraden, die ze in de afgelopen maanden in hoog tempo hadden afgebouwd, weer aanvullen. Als de vraag naar die nieuwe voorraden niet toeneemt, zakt de productie over enkele maanden weer net zo stevig in.
'Double dip'
Veel economen waarschuwen dan ook voor het gevaar van de 'double dip', een nieuwe recessie die toeslaat als het eerste economische herstel net is ingetreden. Vanwege de vorm die de grafiek van de economische groei dan krijgt (omlaag, even omhoog en dan weer omlaag) wordt ook wel gesproken van een W-vormige recessie.
,,Wij houden zeker rekening met een dubbele dip'', zegt econoom Maarten Leen van het economisch bureau van ING. ,,We gaan zelfs uit van meerdere W's achter elkaar. We stevenen af op jaren van ondermaatse groei.''
Korte termijn
Op de korte termijn kan er al een nieuwe dip in de economie ontstaan als er geen klanten komen voor de nieuwe voorraden. Daarna dreigen vooral de oplopende werkloosheid en de grote tekorten op de overheidsbegrotingen roet in het eten te gooien. Werklozen, of mensen die bang zijn hun baan te verliezen, zullen niet snel meer geld gaan uitgeven. Terwijl de grote schulden die overheden nu al gemaakt hebben om de economische brand te blussen, eventuele nieuwe stimuleringsmaatregelen straks zeker in de weg zullen staan.
Volgens Leen zal de wereldeconomie door de ongekend harde klap van de financiële crisis dan ook nog jarenlang heel kwetsbaar zijn voor onverwachte schokken. ,,En uit ervaring weet je dat die schokken gaan komen. Het vertrouwen dat nu voorzichtig wordt opgebouwd, in de economie en in de financiële markten, is dan snel weer verloren. De kans dat je binnen twee of drie jaar weer in een recessie terechtkomt, is dan ook groot.''
Ondanks alle waargenomen lichtpuntjes kan de vlag dus nog lang niet uit voor de wereldeconomie. ,,Maar we moeten wel blij zijn met wat we hebben'', benadrukt Leen. ,,Hoewel er ook nog veel slecht nieuws zal komen over de banken, lijkt het gevaar dat het financiële systeem helemaal instort nu wel voorbij. Zes maanden geleden hadden we daarvoor getekend.''