Er is veel geschreven hier in een dag tijd. Veel concentreert zich op de vraag of gezond verstand het kan winnen van onze eerste impuls. Marique schrijft terecht dat dat in het kader van deze discussie niet zo relevant is.
Wat ik heb gedaan is een fundamenteel probleem in onze economische ordening aan het licht brengen (niet als eerste en enige overigens), en laten zien dat verdergaan op dit pad de problemen die we hebben alleen maar verergert, en ons van crisis naar crisis zal blijven voeren. Als dan het antwoord volgt dat we dat nu eenmaal doen (en zullen blijven doen) omdat we zo geprogrammeerd zijn, is me dat te makkelijk.
Ook slaven houden behoort tot de impuls van de mensheid (is echt veel ouder dan onze geschreven geschiedenis), en ook dat hebben we in de meeste landen afgeschaft, omdat we het moreel en rationeel niet wenselijk vonden. Hetzelfde geldt voor tiranie versus democratie; als we willen kunnen we ervoor kiezen.
Ik vind dat wij als rijke westerse landen het voortouw zouden moeten nemen in het ontwikkelen van een economisch model dat niet meer, zoals het huidige model, aantoonbaar schadelijk op vele punten uitpakt, net zoals we ooit het voortouw hebben genomen om de slavernij af te schaffen. Het heeft ook gewoon met beschaving te maken als je toegeeft dat een programma vervelende bijwerkingen heeft, en dat je daarom een ander programma voorstelt. Wij als ontwikkelde landen hebben geen groei meer nodig om het materieel goed te hebben, we hebben het al verschrikkelijk goed en luxe. De enige reden dat we nog groei nodig hebben is om onze schulden te kunnen betalen. Ik vind dat een erg slechte reden om een systeem in stand te houden wat ernstige bijwerkingen heeft.
Vandaar mijn voorstel: saneer de schulden, en ga verder met een ander programma dat niet automatisch nieuwe onbeheersbare schulden genereert, wat niet automatisch negatieve gevolgen heeft voor volgende generaties, of milieuproblemen elders. Want dat is de rode draad van het groeikapitalisme; de problemen die eruit voortkomen zijn altijd voor een ander.