PROFIELWOPKE HOEKSTRA
========================
Ontspannen, toegankelijk en geïnteresseerd, maar nu zit Wopke Hoekstra met de hete aardappel
Hij is dan toch de lijsttrekker van het CDA geworden. De gedroomde kandidaat, al vond hij dat zelf niet. Wie is Wopke Hoekstra? Juist dat relaxte is zijn succesfactor.
Gijs Herderscheê12 december 2020, 15:22
Wopke Hoekstra wordt zaterdag op het partijbureau gepresenteerd als nieuwe lijsttrekker van het CDA.Beeld Freek van den Bergh
Hij zag zichzelf geen straatcampagne voeren en zaaltjes afgaan. Hij zag zichzelf ook niet als lid van de Tweede Kamer. Niet omdat het hem te min is, maar omdat dat andere vaardigheden vergt. Wie op de kandidatenlijst staat, moet dat ook ambiëren.
Ooit stemde Wopke Bastiaan Hoekstra (45) op een bewindspersoon die na de verkiezingen voor het Kamerlidmaatschap bedankte en uit de politiek vertrok. Dat vindt hij kiezersbedrog en vaandelvlucht. Als dat niet past, dan ook niet op de kandidatenlijst. Ook niet als lijstduwer.
Daarom bedankte Hoekstra in juni voor het CDA-lijsttrekkerschap en een plek op de kandidatenlijst. Hij was tot dit zelfinzicht gekomen na beraad met zijn vriendin en moeder van hun vier kinderen Liselot.
Een halfjaar later is hij lijsttrekker en dus kandidaat Kamerlid. Alweer na huiselijk beraad. Dat doet het goed bij het CDA en daarbuiten. Daarmee gaat een zucht van verlichting door het CDA. Hoekstra geldt daar al lang als gedroomde lijsttrekker. Bij opiniepeilingen doet de minister van Financiën het uitstekend.
Nu zit Hoekstra ogenschijnlijk met de hete aardappel, de rol waar hij eerder weloverwogen voor bedankte. Maar dat is ook illustratief voor zijn ambitie. Zijn ziel en zaligheid is niet afhankelijk van politiek succes. Juist dat relaxte is een succesfactor. Tot drie keer toe brak Hoekstra een carrière af waar menigeen met monomane ambitie voor getekend zou hebben.
De kiem ligt in zijn achtergrond. Zijn vader was hoogleraar interne geneeskunde, zijn moeder pedagoog op instituut Bartiméus voor blinden en slechtzienden. De een remonstrants, de ander vrijzinnig protestants. In zwaar christelijke kring heten dat de lichtste denominaties te zijn voordat je niet meer gelooft. Het geeft hem de moraal mee ook iets voor de maatschappij te moeten te betekenen, niet alleen aan eigen carrière en welzijn te denken.
Matig drinken en veel sporten
Vanuit Zeist fietst Hoekstra tien kilometer naar het gymnasium in Utrecht, om daarna rechten en twee jaar geschiedenis te studeren in Leiden. Hem lukt wat weinigen gegeven is: actief lid zijn van een studentencorps (Minerva) én op tijd je tentamens halen. Het recept: matig drinken en veel sporten. Hij werkt in een disco achter de bar maar dansen is aan hem niet besteed, vertelt hij met een relativerende schaterlach.
De studentenjaren vormen hem. In zijn tweede jaar sterft zijn moeder aan de gevolgen van kanker. Ze is 48 jaar. ‘Tijd is er niet om te vermorsen, het kan opeens afgelopen zijn’, zegt hij daarover later in het AD. Als hij preses van Minerva is, moet hij de emoties over de moord op een eerstejaars lid in banen leiden. Dat doet hij door alle aandacht te richten op haar ouders en huisgenoten.
Veel later, als hij als minister bij het praatprogramma Pauw aanschuift, is hij vooraf één en al oor voor een andere gast: een vader die zijn dochter verloor bij de tramaanslag in Utrecht. De regisseur verhaalt op internet hoe hij bij de man hurkt en minutenlang een indringend gesprek voert. ‘Dit was oprechte belangstelling in anderen, niet als de camera’s draaien maar daarbuiten.’
Shell
Na zijn studie begint Hoekstra in 2002 bij Shell, waar hij van Hamburg naar Berlijn en Rotterdam hopt. Een startpositie voor een potentiële carrière. Het wordt de eerste keer dat Hoekstra die afbreekt. Na drie jaar stapt hij op om een bedrijfseconomische opleiding bij Insead bij Parijs te volgen. Die verschaft hem toegang tot adviesbureau McKinsey waar hij het in een paar jaar tot partner schopt.
Ondertussen kriebelt het. Terwijl hij bij McKinsey werkt, wordt Hoekstra in Amsterdam actief in het CDA. Als redacteur van het partijblad interviewt hij een reeks oudgedienden en laaft zich aan hun kennis en inzichten. Een netwerk is geweven. Hij komt in 2011 voor het CDA in de Eerste Kamer. Dat is ook een soort opfriscursus recht, meldt hij later in een gesprek met de Universiteit Leiden: ‘Ik heb met rechten niets gedaan totdat ik na mijn carrière in het bedrijfsleven op mijn 35ste in de Eerste Kamer kwam. Toen moest ik ineens wetteksten lezen.’ Het is ook een weerzien met oude leermeesters uit Leiden - van Ankie Broekers-Knol (VVD) had hij les gehad en bij Hans Franken (CDA) was hij student-assistent.
De bijbaan mag van McKinsey omdat het een politieke positie in de luwte zou zijn. Dat wordt al snel anders als het kabinet Rutte II van VVD en PvdA op zoek moet naar een meerderheid in de Eerste Kamer voor de versobering van het pensioensparen. Daarbij is de hoop gevestigd op Hoekstra als financieel woordvoerder. Maar hij vertikt het om het kabinet aan een meerderheid te helpen. D66, SGP en ChristenUnie worden dan de vaste gedogers van het kabinet.
Hoekstra heeft zich in de kijker gespeeld. Al is hij geen financieel whizzkid, hij houdt zich als financieel woordvoerder staande in het debat. Uit die jaren kent hij Pieter Omtzigt, die dezelfde rol in de Tweede Kamer had. Hij valt op door twee keer afwijkend te stemmen. Als enige CDA’er is hij in de senaat voor het homohuwelijk en voor het afschaffen van de weigerambtenaar, die het homohuwelijk niet wil sluiten. ‘Levensbeschouwelijk links, economisch rechts’, heet dat in het CDA. Het is geen obstakel om in 2015 als nummer drie terug te komen in de Eerste Kamer.