'Afbouwen staatssteun is koorddansen'
23 nov 2009, 17:59 uur
RIJSWIJK (AFN) - Nu er steeds meer lichtpuntjes zijn die erop duiden dat het ergste van de financiële crisis achter de rug is, gaan overheden nadenken over wat een goed moment is om economische stimuleringsmaatregelen af te bouwen.
Het verkeerde moment kiezen, kan grote negatieve gevolgen hebben voor de economie. ,,Het is een soort koorddansen'', aldus hoogleraar financiële markten Sylvester Eijffinger.
Volgens Eijffinger stelt dit overheden voor een dilemma. ,,Als je te snel bent, bestaat het gevaar van een 'double dip', ofwel een w-vormige recessie. Als je te lang wacht, loop je het gevaar dat de inflatie oploopt. Het is heel moeilijk, je kunt vooraf lastig inschatten wat wijsheid is.''
Kapitaalinjecties
Eijffinger denkt dat kapitaalinjecties die de Staat gaf aan banken weinig problemen opleveren. ,,Deze zijn zo duur, dat de banken ze zo snel mogelijk willen terugbetalen.'' De 'exit' van de overheid uit staatsbanken, zoals ABN Amro/Fortis, gaat langer duren, aldus de hoogleraar.
Als het gaat om grotere stimuleringspakketten van de overheid, zoals garantieregelingen en subsidies, verwacht Eijffinger dat de overheid in de loop van volgend jaar een start zal maken met het laten aflopen en terugtrekken ervan. ,,Je moet dat heel voorzichtig doen'', aldus de hoogleraar, die denkt dat zo'n exercitie wel een jaar kan duren.
OESO
Vorige week wees de OESO, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, er al op dat overheden voor grote uitdagingen staan. Steun te snel afbouwen smoort economisch herstel, maar de beleidsmakers moeten ook de oplopende overheidstekorten aanpakken. Het instituut verwacht dat alle OESO-landen in 2011 in staat zijn steun terug te trekken.
De Nederlandsche Bank (DNB) pleit ervoor steun aan banken ,,tijdig en gefaseerd'' af te bouwen. De centrale bank wijst op negatieve bijeffecten van de steun, bijvoorbeeld dat de marktwerking erdoor wordt verstoord. ,,Bovendien gaat er een verkeerde prikkel vanuit, waarbij instellingen of individuen hun gedrag gaan aanpassen op garanties'', zo stelde DNB in een rapport.
Ruimhartige steun
De tijd is er nog niet rijp voor om ruimhartige steun van de Europese Centrale Bank (ECB) in te perken, zei president Jean-Claude Trichet van de instelling maandag. Volgens hem is de financiële crisis nog niet voorbij. Maar, zo benadrukte hij, wanneer de tijd juist is mag er geen twijfel over bestaan dat de ECB zich wil terugtrekken.
Het bepalen van het juiste moment, hangt volgens Eijffinger vooral af van cijfers over de economische groei. ,,Er is weer groei, maar de vraag is of die ook doorzet. Een zwaluw maakt nog geen zomer.''
Er zijn wel steeds meer aanwijzingen dat het de goede kant opgaat met de economie. De economie van de dertig belangrijkste industrielanden groeide in het derde kwartaal met 0,8 procent, bleek maandag. Verder waren er gunstige signalen over de Europese industrie en dienstensector en de Nederlandse export. DNB constateerde ook dat de internationale handel zich herstelt en het vertrouwen van de Nederlandse producenten oploopt.